ქართული მითოლოგია

[Tamari-ch.]

აი კიდევ ცნობა ბარბალეზე
აკაკი გელოვანის მითოლოგიური ლექსიკონიდან

ბარბალე
- ბაბარი, (შუმერულ ქართული ბარბარ - ბარბარე)
- ერთ ერთი უძველესი წარმართული ქალღმერთი - ქართულ (ძირითადად სვანურ) მითებში, მზის მოქცევის ადგილობრივი ღვთაება, დედობისა და ფურობის ასტრალური სახე. ეს ძალზე პოპულარული ქალღვთაება ნათლისა და ბნელის ბრძოლაში პირველს ემსახურება, ჩაბმულია კოსმოგონიურ მოვლენების რკალში, რადგან ზეგავლენას ახდენს მზის ბუნიობაზე, ებრძვის ციურ გველეშაპს, რომელიც ლამობს მზისა და მთვარი ჩაყლაპვას (კიდეც ყლაპავს ხოლმე მთვარეს და ამ დროს მთვარე სისხლისფრად ჩანს - ესაა მთვარის დაბნელების ახსნა სვანურ მითებში. შემდეგ მზე გველეშაპს ფატრავს სხივებით და ათავისუფლებს მნათობს).
უძველეს წარსულში მისი სახელობის თვე იყო დაალოებით იანვარი.
შუმერთა მზის ღვთაების ბაბბარის კავშირი ქართულ წარმართულ ბარბარესთან მზის ღმერთტან და ქალღმერთთან - უდავოა. სახელთა სხვადასხვაობის მიუხედავად მათი ფუნქცია და ხასიათი მთლიანობით ხასიათდება: ბარბარ - ბაბალე - ბარბარე - შამაში,
ენლილი - ლილე - და უთუ შეიძლება იწოდონ შუმერულ ქართული პანთეონის მზის ღვთებად. სვანეთში ბარბალეს სახე ღრმად დამკვიდრდა, შემდეგ შეცვალა ტარ-ღვთაებამ (" ტარ-ბედნიერმა"), ცხვრის მფარვლმა ღვთაებამ. კულტი მაინც დარჩა (ი .ჯავახიშვილი, ვ. ბარდაველიძე)

ბარბალეს საკულტო "გირგედს", მარმარილოს მრგვალ გამოსახულებას, "ხაჭაპურის გულს" უშგულის ღვთისმშობლის ეკლესიაში დღემდე ინახავენ უთუოდ მზის სიმბოლოს მნშვნელობა ჰქონდა, სენთან ბრძოლა ევალებოდა, ამიტომ უკლავდნენ ძროხას ან ხარს. მისი დღესასწაული ბარბალობა მზის მობრუნებასთან იყო დაკავშირებული. დიდ წმინდა სალოცავზე ბარბალ - დოლაშა ეძრვნებოდა სიმღერა, რაც მსხვერპლშეწირვის წინ სრულდებოდა და უდავოდ მზისა და ხარის კულტის შერწყმას გულისხმობდა:
"მზე შემოაქვთ რქებით ხარებს!! მზე შენია, ბარბალ - დოლაშ!!"
საკულტო ლოცვა სრულდებოდა ბარბალობას - სვანურად ბარბლობ, ბარბლაშ.
სარიტუალო შესაწირავი იყო რძის ფაფა, დიდი მრგვალი ხაჭაპურები (სვანურად მურგვალ ქუთ), ტაბლა (ლეჩხუმში) მრგვალი საგნები,
რომელნიც მზის დისკოს ემსგავსებიან: ნედლი წკნელის და მწვანე რტოების რგოლი, გვერგვი, გახვრეტილი კვირისტავი და სხვ...

მწვანე გრეხილის წკნელის რგოლები - "კირკვტაილები" სვანეთში განცხდაბ დღეს - ნათლიღებასაც იცოდნენ: სახლში ჰკიდებდნენ მრავლად. ეს სულ სოლარული (მზის) ატრიბუტებია. ღამით გამოცხობილ ხაჭაპურებს ბოსელში წაიღებდნენ,ან ფარეხში, იქვე ლოცულობდნენ და ჭამდნენ შინაურები, უცხოს არ უნდა ენახა.
თუ ამ რიტუალს რამე დააკლდებოდა, იმ წელს საქონელს ზიანი არ ასცდებოდა და "სულ უკუღმა მიდიოდა" პირუტყვი.

ანუ ჩვენ რომ ვიცით ლობიანების ცხობა ბარბარობაზე -
ეს წარმართული კულტის გადმონაშთია.

თან საინტერესოა კიდევ ერთი დეტალი
დეკემბერში ანუ 22 დეკემბერს ყველაზე მოკლე დღეა -
ანუ ამ დღის მერე ხდება "მზის შემობრუნება"
ანუ დღის ზრდა....
გარკვეულ წილად ეს სვანური რიტუალი ამასაც ასახავს..

[Tamari-ch.]

მე დავწერე ბარბარეზე და სვანურ რიტუალებზე,

ანუ ბარბალესადმი მიძღვნის რიტუალს ატარებდნენ დეკემბერში
როცა ზამთრის ბუნიობა იყო
და "მზე იწყებდა მობრუნებას" -
ანუ დღე იწყებდა ზრდას,
ბარბალე იყო სოლარული სიმბოლო, მზის კულტის სახე.

და მას მსხვერპლად სწირავდნენ ხარს.

ახლა ვნახოთ კიდევ რა ქვეყნებშია ხარის შეწირვის კულტი ქალღმერთისადმი.

Таврокатапсия (ταυροκαθάψια) — ритуальный бой с быком, известный по художественным материалам минойской цивилизации. На знаменитой фреске Кносского дворца акробат изображён хватающим быка за рога и перепрыгивающим его через спину. По-видимому, данный обряд представлял собой неотъемлемую часть критского культа быка. Сходные мотивы обнаруживаются в археологических материалах бронзового века, происходящих из Хеттского царства, Сирии, Бактрии и долины Инда. Почитание быка и бой с быком — распространённый мотив средиземноморских культур Старой Европы. Его пережитком является коррида и «перепрыгивание через быка», которое до сих пор практикуется в некоторых уголках Басконии и Гаскони.


Тавроболий (лат. Taurobolium) — обряд жертвоприношения быков, введённый в Риме при Антонинах в связи с распространением культа сирийских и персидских божеств и, в особенности, персидского бога солнца — Митры — и фригийской Кибелы. Главный момент таинства заключался в крещении кровью убитого быка или барана, которой приписывалась сила возрождать окроплённых ей. При Юлиане в тавроболии принимали участие первые сановники государства и представители высших жреческих коллегий. Существование таинства тавроболия можно проследить до 390 года. В среде жрецов, имевших отношение к тавроболию, существовала сложная иерархия: так, известны титулы κόρακες, κρύφιοι, leones, leaenae, ήλιοδρόμοι, patres. На многочисленных античных рельефах, сохранившихся до нашего времени, существуют изображения этого таинства.

ანუ ქალღმერთს ხარის შეწირვის რიტუალი მოდის ანატოლიიდან,
და გავრცელებული იყო კრეტაზე, ფრიგიაში, მოგვიანებით კი მითრაიზმში.

ახლა გაჩვენებთ საინტერესო ფოტოებს -
დედა ღვთაება და შეწირული ხარების თავები სარიუალო ოთახში
ანატოლია
6000 წელი ჩვ. წ -აღმდე!
ეს რიტუალი 8 000 წლისაა
და ამ რიტუალის სამშობლო - ანატოლიაა.
იგი უსწრებს შუმერულ მითოლოგიას.

[Makena]

საინტერესო თემაა...
ისე სიმართლე გითხრათ მზე და მდედრი არაფრით იგივდება ერთმანეთთან, მთვარე უფროა მდედრული საწყისის მქონე, ხოლო მზე მამრულის, მხოლოდ ქართულ ტრადიციაშია ასე შებრუნებული, დანარჩენ ტრადიციებში კი არა, ამ ამბავს რაიმე ახსნა აქვს? თუ ვინმემ იცით გაგვიმხილეთ ბატონებო.

[Tamari-ch.]

საინტერესო თემაა...
ისე სიმართლე გითხრათ მზე და მდედრი არაფრით იგივდება ერთმანეთთან, მთვარე უფროა მდედრული საწყისის მქონე, ხოლო მზე მამრულის, მხოლოდ ქართულ ტრადიციაშია ასე შებრუნებული, დანარჩენ ტრადიციებში კი არა, ამ ამბავს რაიმე ახსნა აქვს? თუ ვინმემ იცით გაგვიმხილეთ ბატონებო.

რავა არ აქვს ახსნა,
ტყუილა კი არ დავდე აქ ჩათალ ჰუიუკის ფოტოები...


დედა მზე -
დაკავშირებულია სიცოცხლესთან,
ქალი არის სოცოცხლის მატარებელი და სიცოცხლის მომცემი.
ისევე როგორც მიწა და მზე იძლევა ნაყოფს-
ასევე ქალი იძლევა ახალ სიცოხლეს.
ამიტომ ქალი - მზე და მიწა არის ნაყოფიერების სიმბოლოები

ანუ ეს დაკავშირებულია უძველეს კულტთან -დედა ღვთაებისკულტთნა, რომელიც ყველაზე ცოტა 8 000 წლისაა...

ეს არის მატრიარქალური კულტი -
რომელოც იყო გავრცელებული ანატოლიაში.
კიბელა, ბარბალე, დემეტრა, ამ კულტის გაგრძელებაა...


ის რომ საქართველოში დედა არის მზე და დანარჩენს სამყაროში კი მთვარეა ქალი

მიუთითებს იმაზე. რომ ქართველები ვართ ანატოლიის უძვეელესი მკვიდრნი.
ყველა სხვა დანარჩენი - მოსული ერია.
ვოტ!

მინდა გავსხნა ახალი თემა ძველ ანატოლიაზე.
ვინც თურქეთში წავა -
იმათაც დაეხმარება ეს თემა
ნახონ უძველესი ცივილიზაციის კერები..

[Makena]

Tamari-ch.

ქალი, მიწა და მზე....

საოცარია...კაცის გარეშე ქალი როგორ არის სიცოცხლის მომცემი?
კაცი არის სიცოცხლის მომცემი, პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ასეთი კაცები მრავლად ჰყავდა კაცობრიობას, რომელი ერთი ჩამოვთვალო -ლაო ცზი, ზარატუშტრა, კონფუციუსი, პატანჯალი, ვასუბანდჰუ, ვიასა, აურობინდო და სხვა მრავალი...მარტო იესო და ბუდა კმარა ჩამოსათვლელად...თუმცა სიის გაგრძელება უსასრულოდ შეიძლება, სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ ამ სიაში ქალები ვერ მოხვდებიან, თუ ვცდები მაშინ დამისახელე მათი სახელები

ერთი ძველი ანდაზაა, ქალმა ჰკითხა ლამას, შეუძლია თუ არა ქალს გახდეს
ბუდა, ლამამ უპასუხა შეუძლია, ოღონდ ჯერ კაცი უნდა გახდეს და მერე ბუდა

კაცი და მთვარე? ეს ნამდვილად შეცდომაა კაცი არის მზე ხოლო ქალი არის მთვარე, რომელსაც საკუთარი ნათება არ გააჩნია, იგი მხოლოდ მზის შუქს ირეკლავს და ისე ანათებს!

რაც შეეხება მიწას და მზეს ეს ორი სტიქია წყლის და ჰაერის სტიქიათა გარეშე ნაყოფიერებას ვერ ქმნის, მათ კიდევ ერთი მეხუთე სტიქია აკლიათ რომელიც სრულ ჰარმონიას ქმნის მათ შორის.

[Tamari-ch.]

საოცარია...კაცის გარეშე ქალი როგორ არის სიცოცხლის მომცემი?

კაცის სიმბოლიკა არის ხარი.
ხარის კულტი და დედა ღვთაების კულტი დაკავშიორებულია ერთმანეთთან
ინანა იყო სიყვარულის ღვთაება შუმერულ მითოლოგიაში
და მისი ი ქმარი კი იყო დუმუზი -
რომელიც პროფესიით იყო - ვინ?
მწყემსი.

ფალოსური ღვთაებების წარმოგვიდგება ხოლმე ან ხარზე მჯდომი ან ხარის სახით.
გაიხსენე ვინ იცავდა ლაბირინთს - ანუ მზის სახლს?
მინოტავრი!!!
მინოტავრი კი ნახევრად ხარი და ნახევრად კაცი იყო...\
ხარი ხნავს მიწას-
და "ანაყოფიერებს" მას.
კრეტაზე ხვნა თესვის წინ ხარს კლავდნენ და მისი სისხლით ქალი ქურუმები
აპკურებდნენ მიწას

კორიდაც და ტავრომახიაც დაკავშირებულია ამ კულტებთან,
ანუ ყველაზე ძლიერი მამაკაცი -
რომელიც გაიმარჯვებდა შეჯიბრში და დაამარცხებდა ხარს-
იქნებოდა დედა ღვთაების რჩეული..


კიდევ ერთი საინეტერესო დეტალი
ხირსის მონასტერი ხომ იცით.
იქ იყო უძველესი ტრადიცია-
მამაკაცები მიდიოდნენ მონასტერში და ემსახურებოდნენ მონასტერს უსასყიდლოდ.
ასეთ ახალგაზრად კაცს ეწოდებიოდა კურატები.
ხოლო კრეტაზე და ანატოლიაში იყვნენ ე.წ .კურეტები
რომლებიც ემსახურებოდნენ დედა კიბელას.
ქალ ღვთაებას...


სხვათაშორის სიტყვა კურეტი
დაკავშირებულია ქართულ სიტყვა კუროსთან...

[Tamari-ch.]

Куре́ты (греч. κουρῆτες): в греческой мифологии [1] название спутников Реи, а также название исторического племени. В микенских текстах есть некое божество ke-re-ta-o [2]. Первоначально куреты имели, по-видимому, самостоятельное значение как демоны растительных сил земли.
В разных версиях их могут называть детьми Зевса и Геры, либо Аполлона и нимфы Данаиды, либо родившимися из слёз Зевса, либо рожденными Реей [3]. Согласно неизвестному лирику, «куретов и корибантов Гелиос возрастил первыми из деревьев» [4]. По Диодору, девять куретов были либо земнородными (рожденными Геей), либо потомками Идейских дактилей. Они изобрели мечи, шлемы и пляски с оружием [5].

Куреты — мифические спутники Реи, сопровождавшие богиню, когда она искала место, чтобы тайно от Кроноса родить Зевса. Согласно легенде, куреты подняли невообразимый шум, дабы заглушить им крики новорожденного бога и тем самым спасти его от неминуемой гибели в чреве своего отца. В полном вооружении они охраняли Зевса-младенца на Крите, ударяя копьями о щиты [6]. Зевс сам плясал [7]. По словам Страбона, они представляли мифическую историю о рождении Зевса, что-то вроде сатиров у Зевса [8].

Согласно историку Истру, они приносили детей в жертву Кроносу [9]. По Орфею, их три [10]. Согласно орфическим поэмам, их предводительницей была Афина, которая увенчала их оливковой ветвью [11]. Неоплатоники давали подробное описание чинов куретов [12].

Именуются «владельцами доспехов Арея» [13]. Состязались в беге в Олимпии [14].

Существует несколько рассказов о гибели куретов. По одному из них, Кронос превращает их во львов, а Зевс делает царями зверей [15]. По другому сказанию, четыре курета (Лаий, Келей, Кербер и Эголий) осмелились войти в пещеру Зевса в медных доспехах, чтобы набрать мед священных пчел. Они увидели пеленки Зевса, и доспехи раскололись на их телах, и Зевс превратил их в птиц: певчего дрозда, зеленого дятла, кербера и сипуху, являющихся благоприятными предзнаменованиями [16] (история изображена на амфоре из Вульчи 6 в. до н. э. [17]). Либо Зевс перебил куретов, когда те по просьбе Геры спрятали Эпафа [18]. Мегарон куретов был в Мессене [19].

Согласно рассказу Диодора, пять куретов — потомки первых куретов — прибыли на Херсонес Карийский, изгнали карийцев и обосновались в стране, разделив ее на пять частей, причем каждый из куретов основал город [20].

Им посвящены XXXI и XXXVIII орфические гимны.

[Makena]

Tamari-ch.

პასუხი ვერ მივიღე რაც სრულიად ბუნებრივია
ყოფილა ოდესმე ქალი თუნდაც მითიური, რომელსაც მამაკაცური საწყისის ჩარევის გარეშე ახალი სიცოცხლე შეუქმნია?

[Tamari-ch.]

კაცი არის სიცოცხლის მომცემი, პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ასეთი კაცები მრავლად ჰყავდა კაცობრიობას, რომელი ერთი ჩამოვთვალო -ლაო ცზი, ზარატუშტრა, კონფუციუსი, პატანჯალი, ვასუბანდჰუ, ვიასა, აურობინდო და სხვა მრავალი...მარტო იესო და ბუდა კმარა ჩამოსათვლელად...თუმცა სიის გაგრძელება უსასრულოდ შეიძლება, სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ ამ სიაში ქალები ვერ მოხვდებიან, თუ ვცდები მაშინ დამისახელე მათი სახელები

Makena ეს ყველაფერი რასაც შენ წერ -
არის ბევრად გვიანდელი
ვიდრე ის, რასაც მე ვწერ.
საუბარი 8000 წელზე.
სად იყო მაშინ ზარატუშტრა და ბუდა..

[Tamari-ch.]

კაცი და მთვარე? ეს ნამდვილად შეცდომაა კაცი არის მზე ხოლო ქალი არის მთვარე, რომელსაც საკუთარი ნათება არ გააჩნია, იგი მხოლოდ მზის შუქს ირეკლავს და ისე ანათებს!

გაგიტყდა?

აი რას უშვრება ხალხს პატრიარქატი...

[Makena]

Tamari-ch.
გამიტყდა?
რაც მოგწერე ვერაფერზე პასუხი ვერ გამეცი, მთვარე და კაცი აი ეს იყო ყველაფრის პასუხი

ზარატუშტრა, ბუდა, იესო, ყოველთვის იყვნენ და იქნებიან მათ იმ დროს სხვა სახელები ერქვათ, აი ადეპტი ქალები არასდროს ყოფილან და არც მომავალში იქნებიან არც ერთ ტრადიციას არ ახსოვს ადეპტი ქალი!

იქნებ ერთი ადეპტი ქალის სახელი დამისახელო, მიდი შეეცადე რაც არ არი არარიო...ხომ გაგიგონია.

ჭადრაკის არ იყოს, დედოფალი ყველაზე მეტს დარბის მაგრამ მთავარი მაინც მეფეა, და მეფე ყოველთვის კაცია !!!

[Tamari-ch.]

Makena
აგერ ბატონო
მე სულ სხვა რამეზე გელაპარაკები

Богиня-мать
Часто Богиня-Мать соотносится с землей, она является полнейшим воплощением женского творческого начала. Мать дарует жизнь, поэтому самый важнейший ее атрибут — плодовитость. Но в древнейшей мифологии Богиня-мать не только даровала жизнь, но и отбирала. Отсюда зачастую она и богиня подземного царства.

В древности культ Матери носил почти универсальный характер. Археология дает свидетельства широкого распостранения культа Матери в каменном веке. На огромном пространстве от Пиренеев до Сибири: в доарийской Индии, в доизраильской Палестине, в Финикии, в Шумере, и сегодня находят женские фигурки, вырезанные из камня или кости. Такие статуэтки называют «венерами». У них имеются общие черты: большие груди и бедра, нередко отсутствие головы.

Рядом с Богиней-матерью присутствует образ Божественного супруга и Божественного дитя.

В период патриархата, когда в религии ведущее место заняли боги, а не богини, культ Богини-Матери зачастую приобретает оргиастический характер.

Армянская мифология
Анаит — богиня-мать, богиня плодородия и любви.

Африканская мифология
Богиня Миноха

Гальская мифология
Кори — богиня Луны

Греческая мифология
Артемида Эффеская
Афина
Афродита
Деметра
Гера
Гея
Персефона

Древнеарабская мифология
Аллат

Египетская мифология
Исида
Хатор

Зороастрийская мифология
Анахита — богиня чистоты и непорочности

Индуистская мифология
Адити — богиня ариев Индии
Деви
Матри — в индуистской мифологии богини-матери
Шакти — богиня женского начала, Вселенская Мать

Кельтская мифология
Ану (Ана), Дана — матерь ирландских богов
Бригита

Малоазийская мифология
Ма — каппадокийская богиня
Кибела

Мифология Кавказа
Эос (мифология)

Мифология Центральной Америки
Сейба — богиня- мать майя
Атлатонин (науатль Atlatonin) — одно из имён ацтекской богини-матери

Мифология Южной Америки
Пачамама — Мать-Земля, богиня народов Анд

Римская мифология
Венера
Матер Матута (лат. Mater Matuta),
Юнона

Славянская мифология
Мокошь, Мока — богиня брака и родов, пряха, прядущая бесконечную пряжу
Рожаницы — женские божества плодородия, покровительницы рода, семьи, домашнего очага

Тюркская мифология
Умай

Шумеро-аккадская мифология
Иштар
Намму — богиня-мать, прародительница богов; участвовала в создании из глины первых людей.
Инанна
Нинхурсаг
http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0% ... 1%82%D1%8C

[ნიმფა]

ბოდიშს ვიხდი თქვენს პაექრობაშს რომ ვიჭრები

Makena


.... ადეპტობის რა მოგახსენოთ, მგარამ ... ღმრთისმშობელი

[Makena]

ბოდიშს ვიხდი თქვენს პაექრობაშს რომ ვიჭრები

Makena


.... ადეპტობის რა მოგახსენოთ, მგარამ ... ღმრთისმშობელი

ნიმფა
ღვთისმშობელი იესოს დედაა და მისი მიმდევარი, იესოა მთავარი.

[Tamari-ch.]

A mother goddess is a term used to refer to any goddess associated with motherhood, fertility, creation or the bountiful embodiment of the Earth. When equated with the Earth or the natural world such goddesses are sometimes referred to as Mother Earth or as the Earth Mother.

There have been many different mother goddesses throughout history and in the present day, including such deities as the Hindu Kali Ma, ancient Greek Gaia and ancient Irish Anu. In some forms of Neopaganism, and in the Hindu idea of Shakti, all the many mother goddesses are viewed as being the embodiment of one singular deity.


In Anatolia, the Neolithic settlement from 7500 BC, Çatalhöyük, has yielded many examples of worship of a mother goddess. Examples found show that images of the goddess greatly exceeded the small number of a male deity found in early associations and that the male images eventually ceased to appear at all after a certain time, as evidenced in the temporal stratification of the excavations of the site. [4] To date eighteen levels have been identified. These careful figurines were found primarily in areas Mellaart believed to be shrines. One, however – a stately goddess seated on a throne flanked by two lionesses – was found in a grain bin, which Mellaart suggests might have been a means of ensuring the harvest or protecting the food supply.[5] The image to the right was found in excavations there and depicts a Mother Goddess seated on a throne that is flanked by two lionesses. It is dated as c. 6000-5500 BC and resides in the Museum of Anatolian Civilizations in Ankara.

http://en.wikipedia.org/wiki/Mother_goddess