ეს რა მოვისმინე, კაცოუ!!!!

[ვეშაპო]

Tamari-ch.

დო - ფა - და მერე + ლა
ანუ ქართული სიმღერების უმრავლესობაში თვაშისაცემია
სწორედ სახმოვანებს დო-ფა თი (კვარტათი) დაწყება

მართალია ზოგიერთი სიმღერა კვარტ-სექსტაკორდით (დო-ფა-ლა) იწყება, თუმცა ასეთი წყობა ძირითადად ისეთ სიმღერებში გვხვდება, სადაც ჩონგურის თანხლებაა.

სომღერის დაწყება ქართულ სიმღერებში ხდება ერთი ხმის მიერ, რომელსაც მთქმელს, ან დამწყებს უწოდებენ და დანარჩენი ხმების შერთვისას ხშირად ჟღერს კვარტ-სექსტაკორდი, თუმცა ვერ ვიტყოდი, რომ ქართულკი სიმღერების უმრავლესობა სწორედ ამ აკორდით იწყება.
გაცილებით ხშირია დაწყება მაგალითად, სექსტ-ოქტაკორდით (დო-ლა-დო), ან ჩვეულებრივი სამხმოვანებით (დო-მი-სოლ, ან დო-მიბემოლ-სოლ), ან კვინტ-ოქტაკორდით (დო-სოლ-დო) და ა.შ.
ხოლო, საგალობელში საერთოდ არ შემხვედრია კვარტ-სექსტაკორდით დაწყება.

სოლფეჯიოდან მახსოვს ,
რომ კვარტა (შეიძლება კვინტაც) ხშირად გამოიყენებაო ხალხურ სიმღერებში -

კი, კვარტა ხშირად გამოიყენება რომელიმე 2 ხმას შორის ქართულ ხალხურ სიმღერაში და საეკლესიო გალობაში.

და ბანის მიცემაში ანუ ბანი დაშორებულიაო კვარტათი -
და ეს სპეციფიკურიაო -ოოო

ნუ, ბანზე უკვე დავწერე, რომ ბანი მარტო კვარტათი არაა დაშორებული მომდევნო ხმისგან. მათ შორის შეიძლება ყველანაირი ინტერვალი იქნას გამოყენებული (ზოგიერთი კვარტაზე ხშირადაც).

კიდევ რამე ვარიანტს ხომ არ დაგვიმატებდით აქ ?

დავამატე უკვე.

[Tamari-ch.]

რაც შეეხება კორსიკული მუსიკის მსგავსებას ქართულთან:

ჩემის აზრით ეს მსგავსება ძალზედ ზედაპირულია.
თან სვანურს კიარ გავს, უფრო ქართლ-კახური და ქალაქური ფოლკლორის ნაზავს გავს.

აი სპეცილისტებისა მიკვირს ხოლმე -

რომ ვუსმენდი კორსიკულ მუსიკას თავიდან მეგონა რაღაც ქართულს ვუსმენდი -

ექსპერიმენტიც ჩავატარე და სტუმრებს მოვასმენინე ეს მუსიკა და ვკითხე სადაურია თქო -
ერთმა კახურიო -
მეორემ სვანურიო...
არავის უთქვამს - არაქართულიო.

[ლეონტი]

აი სპეცილისტებისა მიკვირს ხოლმე -

რომ ვუსმენდი კორსიკულ მუსიკას თავიდან მეგონა რაღაც ქართულს ვუსმენდი -

სპეცების რატომ გიკვირს?
დილეტანტების ავტორიტეტული მსჯელობა უფრო გასაკვირია იმ თემებზე რომელსაც ღრმად ვერ წვდებიან.

[Tamari-ch.]

ლეონტი
სპეციალისტების აზრი რა თქმა უნდა დასაფასებელია,
მაგრამ ხშირად გული უფრო გრძნობს ხოლმე ვიდრე გონება

და ხალხიც იშვიათად ცდება.
მე ხომ არ მითქვამს სტუმრებისათვს რა სიმღერას ვასმენინებდი -
ყველამ ქართულს მიამსგავსა.

სპეციალისტების მინუსი ისაა, რომ როცა ბევრი იცი ამა თუ იმ დარგზე -
მერე უწვრილმანდები ხოლმე ამ დარგს
და ყველა დეტალს ანიჭებს ხოლმე დიდ მნიშვნელობას

ეს კარგია, რა თქმა უნდა, მაგრამ დეტალების ძიებაში იკარგება ძირითადი -
ეს ძირითადი კი უბრალო ხალხის მიერ უფრო შეიგრძნობა ხოლმე ვიდრე შეისწავლება.


ისე კი შლიმანი, ვენტრისი და აინშტაინი -
სულაც არ იყვნენ სპეციალისტები.
დილეტანტები იყვნენ

[Tamari-ch.]

მართალია ზოგიერთი სიმღერა კვარტ-სექსტაკორდით (დო-ფა-ლა) იწყება, თუმცა ასეთი წყობა ძირითადად ისეთ სიმღერებში გვხვდება, სადაც ჩონგურის თანხლებაა.

მრავალჟამიერში არაა ჩონგური -
მაგრამ სწორედ ასეთი წყობაა კახურში -
ანუ დო - მერე დო და შუაში - ფა
"დო - ფა" თი უწყობს ბანი
ანუ "დო - ფა - ლა " წყობაა და არა
მაგალითად

"ფა-ლა-დო" ან "ლა დო ფა" -

ხომ ხვდებით რისი თქმა მინდა?
ანუ ქართულ სიმღერებში "დო-ფა- ლა" წყობა დამახასითებელი თქო -
ამის თქმა მინდა

მესხური მრავალჟამიეირ ნახეთ-
http://www.link.ge/file/223862/meskhuri ... -.mp3.html
იქაც იწყებს ერთი ხმა და მერე ერთობა ქვედა ხმა - რომელიც დაშორებულია
პირველისგან კვარტათი (თუ არ ვცდები ან კვინტათი)
და მერე ერთობა პირველი ხმა მაღლა

ანუ აქაც "დო - ფა ლა" წყობითაა სიმღერა აგებული.

უცხოური ფოლკლორული სიმღერების ნახვა და გადმოწერა სად შეიძლება?
სლავურ ფოლკლორში რამდენადაც მახსოვს ორხმიანი სიმღერებია.

[ვეშაპო]

Tamari-ch.

რომ ვუსმენდი კორსიკულ მუსიკას თავიდან მეგონა რაღაც ქართულს ვუსმენდი -

ექსპერიმენტიც ჩავატარე და სტუმრებს მოვასმენინე ეს მუსიკა და ვკითხე სადაურია თქო -
ერთმა კახურიო -
მეორემ სვანურიო...
არავის უთქვამს - არაქართულიო.

აქედან ჩანს, რომ იმ სტუმრებს კორსიკული არ ქონდათ მოსმენილი.

მრავალჟამიერში არაა ჩონგური -
მაგრამ სწორედ ასეთი წყობაა კახურში -
ანუ დო - მერე დო და შუაში - ფა

ხოდა არც კახური მრავალჟამიერი იწყება დო-ფა-ლა-თი.
კახური მრავალჟამიერი ძირითადად იწყება (სამივე ხმის ერთად ჟღერაზე ვამბობ) დო-ფა-დო-თი, რაც სრულიად განსხვავებული აკორდია, ვიდრე დო-ფა-ლა.
დო-ფა-ლა-ზე ძირითადად საჩონგურო სიმღერები იწყება, თუმცა არის შემთხვევები, როცა a capella სიმღერებიც იწყება მაგ აკორდზე.
რაც შეეხება კახურ მრავალჟამიერს, მანდ საქმე იმაშია, რომ ბანი მეორე ხმას კი არ უწყობს, უჭირავს კილოს საყრდენი ტონი და შუა ხმა და პირველი აგებენ მელოდიას და ჰარმონიას ამ საყრდენ ტონზე.
თუ სიმღერა ძირითადად მიმდინარეობს დო მიქსოლიდიურ კილოში, ბანს ძირითადად დო ეკავება.
რა თქმა უნდა სხვა ნოტებსაც იღებს, მაგრამ ეს სხვა ნოტები ყოველთვის გამომდინარე იქნება საყრდენი კილოდან.
ასევე, თუ მოხდა მოდულაცია სხვა კილოში, მაგალითად რე კილოში, ბანი გადავა რე-ზე და ძირითადად ეკავება რე ნოტა.

რაც შეეხება ხმის შეწყობას, ქართულ სიმღერაში პირველადი ხმა არის ის ხმა, რომელიც იწყებს სიმღერას და მას მთქმელი ეწოდება.
არის შემთხვევები, როდესაც სიმღერას ბანი იწყებს, თუმცა იმ სიმღერების უფრო არქაულ ჩანაწერებს თუ მოვუსმენთ, აღმოვაჩენთ, რომ მაინც მთქმელი იწებდა.
ასეთია მაგალითად, აჭარული მაყრული, რომელსაც ახლა ბანი იწყებს, თუმცა უფრო ძველ ჩანაწერებში ყოველთვის შუა ხმაა დამწყები. ასევეა სიმღერა ადილა, აქაც ბანი იწყებს, თუმცა ადილა არის კალოს ხელხვავი და მას იწყებს შუა ხმა.
კახურ მრავალჟამიერში სიმღერას იწყებს პირველი ხმა და შუა ხმაც და ბანიც მას უწყობენ.
თუ პირველი ხმა სიმღერას დაიწყებს დო მიქსოლიდიურ კილოში და მისი მელოდიური განვითარებაც ასე გაგრძელდება დო კილოში, შესაბამისად ბანიც და შუა ხმაც იმოქმედებენ დო კილოში.

თუ სიმღერას დაიწყებს შუა ხმა, მაშინ ბანიც და პირველიც მას უწყობენ.
ვინაიდან კახურ მრავალჟამიერს იწყებს პირველი ხმა, მცდარია აზრი, რომ ბანი ამ შემთხვევაში შუა ხმას უწყობს.

"ფა-ლა-დო" ან "ლა დო ფა" -

ხომ ხვდებით რისი თქმა მინდა?
ანუ ქართულ სიმღერებში "დო-ფა- ლა" წყობა დამახასითებელი თქო -
ამის თქმა მინდა

დ-ფა-ლა მართლაც დამახასიათებელია ქართული სიმღერებისათვის, თუმცა ლადო-ფა-ზე იგივეს ვერ ვიტყვით.
მართალია გვხვდება ასეთი აკორდები, თუმცა ეს მეტად იშვიათი შემთხვევებია და ძირითადად გამვლელი აკორდის ფუნქციას ასრულებს.

მესხური მრავალჟამიეირ ნახეთ-
http://www.link.ge/file/223862/meskhuri ... -.mp3.html
იქაც იწყებს ერთი ხმა და მერე ერთობა ქვედა ხმა - რომელიც დაშორებულია
პირველისგან კვარტათი (თუ არ ვცდები ან კვინტათი)
და მერე ერთობა პირველი ხმა მაღლა

ანუ აქაც "დო - ფა ლა" წყობითაა სიმღერა აგებული.

სამქე იმაშია, რომ მესხური სიმღერები (მათ შორის მრავალჟამიერიც) ძირითადად კომპოზიტორ ვალერიან მაღრაძის მოძიებულია და მოღწეულია ერთხმიანობის სახით.
არის რამოდენიმე სიმღერა რომლებიც 2 და 3 ხმიანებია, თუმცა რაც ვალერიან მარარაძემ მოიძია, ისინი ყველა ერთხმიანია.
ვალერიან მაღრაძემ ეს სიმღერები გაასამხმიანა თავისი გემოვნების მიხედვით და რატომღაც ქართლურ სიმღერებს დაამგვანა.

მესხურ სიმღერებზე მე ჩემი მოსაზრება მაქვს.
საქმე იმაშია, რომ მესხური მოდგმის ხალხებს აბსოლუტურად სხვანაირი სიმღერები აქვთ, ესენი არიან, აჭარლები, შავშელები, ტაოელები, კლარჯელები და ა.შ. (გურულებიც, თუმცა, ეს უკვე სრული განვითარებაა მუსიკალური და მესხებს მაგას ვერც მოვთხოვთ, ვითვალისწინებთ რა, თურქეთის 300 წლიან ბატონობას).
ვფიქრობ, უპრიანი იქნებოდა ვალერიან მაღრაძეს ეს გეზი აეღო.

[Tamari-ch.]

დ-ფა-ლა მართლაც დამახასიათებელია ქართული სიმღერებისათვის, თუმცა ლადო-ფა-ზე იგივეს ვერ ვიტყვით.
მართალია გვხვდება ასეთი აკორდები, თუმცა ეს მეტად იშვიათი შემთხვევებია და ძირითადად გამვლელი აკორდის ფუნქციას ასრულებს.

ჰოდა მაგას ვამბობ ამდენი ხანია -
უბრალოდ სათქმელი ვერ გადმოვეცი ზუსტად.


კორსიკულშიც ასეთი რამ მომხვდა ყურს -
და იმიტომ ვთქვი დამახასიათებელი სამხმოვანება არის თქო.

ისე კი იქნებ თქვენ გქონდეთ სხვა ხალხების ფოლკლორული სიმღერები -
ძირითადად მრავალხმიანი სიმღერები მაინტერესებს.
ვეძებე ინეტში და ვერ ვნახე.

მესხურ სიმღერებზე მე ჩემი მოსაზრება მაქვს.
საქმე იმაშია, რომ მესხური მოდგმის ხალხებს აბსოლუტურად სხვანაირი სიმღერები აქვთ, ესენი არიან, აჭარლები, შავშელები, ტაოელები, კლარჯელები და ა.შ. (გურულებიც, თუმცა, ეს უკვე სრული განვითარებაა მუსიკალური და მესხებს მაგას ვერც მოვთხოვთ, ვითვალისწინებთ რა, თურქეთის 300 წლიან ბატონობას).

თურქული სიმღერების გავლენა ქართულზე?

სრულიად სხვადასხვა რამაა...
ლაზურმა თუ შეინარჩუნა ფოლკლორი -
მესხებს და გურულებს რა გაუჭირდათ?
მათ უფრო რთული სიმღერა აქვთ - რთული გადასვლებით -
მაგრამ თურქულს არანარად არ ჰგავს..

[ვეშაპო]

Tamari-ch.

ისე კი იქნებ თქვენ გქონდეთ სხვა ხალხების ფოლკლორული სიმღერები -
ძირითადად მრავალხმიანი სიმღერები მაინტერესებს.

კონგოს აუზის პიგმეები (აფრიკა):
http://allshares.ge/download.php?id=8E370F108

ლატვიელები:
http://allshares.ge/download.php?id=28E6602C32

ლიტველები:
http://allshares.ge/download.php?id=C18E397E28

სარდინიელები:
http://allshares.ge/download.php?id=FCCFB6D231

იტალიის ჩრდილოეთი.
გენუელების ქალაქური ფოლკლორი:
http://allshares.ge/download.php?id=4A6F16118

ალპების შვეიცარიელები:
http://allshares.ge/download.php?id=CE79F9DF32

ავსტრიის ტიროლის იოდლი (ეს მრავალხმიანი არაა, თუმცა ლამაზია):
http://allshares.ge/download.php?id=79DB501E21

ავარელები (დაღესტანი):
http://allshares.ge/download.php?id=C13838E029

ტუველების ყელისმიერი მღერა:
http://allshares.ge/download.php?id=8B2C8D298

თურქული სიმღერების გავლენა ქართულზე?

სრულიად სხვადასხვა რამაა...
ლაზურმა თუ შეინარჩუნა ფოლკლორი -
მესხებს და გურულებს რა გაუჭირდათ?
მათ უფრო რთული სიმღერა აქვთ - რთული გადასვლებით -
მაგრამ თურქულს არანარად არ ჰგავს..

მე გავლენა არ მიწერია.
თურქეთმა დააკონსერვა მაგ მხარეებში სიმღერა და სამცხეში საერთოდ, უპარტნიოროდ დარჩენილ მომღერალს სხვა გზა აღარ ქონდა, გარდა ცალ ხმაში მღერისა.

თუ გავლენაზე ვისაუბრებთ, არც მთლად უმაგისობაა.
შენ ალბათ ბასიანის და სხვა რომელიმე ანსამბლის შესრულებით გაქვს მოსმენილი ლაზური სიმღერა, თორემ იქაურ შემსრულებლობას ძალიან ატყვია თურქული კვალი.
[/quote]

[Tamari-ch.]

ვეშაპო
პიგმეები არ გვინდა..

ლინკებზე მადლობა - ახლავე გადავწერ ..


შემთხვევით ბერბერების სიმღერა ხომ არ არსებობს სადმე?
ან მალტაზე მცხოვრებთა -

ადიღეველთა და სხვა ჩრდილოკავკასიელთა ხომ არ შეგხვედრია?

თურქეთმა დააკონსერვა მაგ მხარეებში სიმღერა და სამცხეში საერთოდ, უპარტნიოროდ დარჩენილ მომღერალს სხვა გზა აღარ ქონდა, გარდა ცალ ხმაში მღერისა.

გასაგებია -
თავყრილობის დროსაც არ მღეროდნენ?
ქორწილში - ან დღესასწაულებზე.

[tiko_r]

ვა ეს გენუელების ქალაქური ფოლკლორი რა მაგარია!

[Tamari-ch.]

ლატვიური რუსულს წააგავს -
არცაა გასაკვირი -
ლატვია რუსეთის გავლენის ქვეშ იყო -
აი ლიტვური კი განსხვავდება ლატვიურისგან.

მაგათი აკორდები არის "დო-მი" კომბინაცია


ძირითადად ორხმიანი

[Tamari-ch.]

ვა ეს გენუელების ქალაქური ფოლკლორი რა მაგარია!

აი ეს საინტერესოა ჩვენთვის...


იტალია ეტრუსკების ქვეყანაა...

სამხმოვანებაა.


ავარული როგორ ჰგავს თუშურს და მთიულურს..

[Tamari-ch.]

აბა ესეც ნახეთ -


Genoa's history goes back to ancient times. The first historically known inhabitants of the area are the Ligures, an Italic tribe. The attribution of its foundation to Celts in 2500–2000 BC has been recently recognized as wrong.
A city cemetery, dating from the 6th and 5th centuries BC, testifies to the occupation of the site by the Greeks, but the fine harbor probably was in use much earlier, perhaps by the Etruscans. It is also probable that the Phoenicians had bases in Genoa, or in the nearby area, since an inscription with an alphabet similar to that used in Tyre has been found
http://en.wikipedia.org/wiki/Genoa


Etruscan civilization is the modern English name given to the culture and way of life of a people of ancient Italy and Corsica whom the ancient Romans called Etrusci or Tusci.[1] The Attic Greek word for them was Τυρρήνιοι (Tyrrhēnioi) from which Latin also drew the names Tyrrhēni (Etruscans), Tyrrhēnia (Etruria) and Tyrrhēnum mare (Tyrrhenian Sea).[2] The Etruscans themselves used the term Rasenna, which was syncopated to Rasna or Raśna.[3]
As distinguished by its own language, the civilization endured from an unknown prehistoric time prior to the founding of Rome until its complete assimilation to Italic Rome in the Roman Republic. At its maximum extent during the foundation period of Rome and the Roman kingdom, it flourished in three confederacies of cities: of Etruria, of the Po valley with the eastern Alps, and of Latium and Campania.[4] Rome was sited in Etruscan territory.


ასე რომ ძალიან ნუ გაგიკვირდებათ ნუ ვიღაც მიამსავსებს კორსიკულ ფოლკლორს ქართულს.