ჰერეთი გიორგობას 22-23.11.10.
Posted: 26 ნოე 2010, 14:11
მართალია წმინდა სახის ლაშქრობა არ ყოფილა მაგრამ ამ თემასაც წესების დაცვით გავხსნი.
1. რეგიონი:
საქართველოს ისტორიული ნაწილი- ჰერეთი, ახლანდელი აზერბაიჯანის ტერიტორია
2. მარშუტის დასახელება:
თბილისი-ლაგოდეხი-ალიბეგლო-ნეშაბაში-კახი (წმ. გიორგის ეკლესია, თამარის ხიდი, სამარიანი, ქურმუხი) -ქოთოქლო- ლაგოდეხი-თბილისი
3. ხანგრძლივობა:
30 საათი, ერთი ღამე და ორი არასრული დღე,
4. სირთულე:
ლაშქრობა არ ყოფილა, შესაბამისად სირთულეც არაფერში იყო, ქურმუხამდე მისასვლელად ერთი პატარა აღმართია ასავლელი, რომელსაც ბავშვიც ადვილად დაძლევს.
5. გასვლის, ლაშქრობის ღირებულება
დაახლოებით 52 ლარი - მგზავრობის 35ლარს (მინიბუსის მთლიანი ღირებულება- 800 ლარი) + ღამისთევის 8 ლარი+ "კაჭრეთის ჩემპიონში" მწვადზე და კვებაზე დახარჯული თანხა, კაცზე -9 ლარი), ალიბეგლოს მშენებარე ტაძრისთვისაც მოგვრჩა თანხა - 40 ლარი.
6. მონაწილეთა რაოდენობა
23 ადამიანი + ჰერეთი, ანუ მახო, რომელიც ალიბეგლოში შემოგვიერთდა.
1-8 - დვალას პლიუსები
9. ჰერეთი
10. მირანდა
11. მთა მყვარებია
12. ნაია
13. კარვის მეგობარი გიორგი
14. იაკო
15. მონადირე
16. გვალდა
17. konstantine
18.tamuna_gudarexi
19.kappa
20. ლილიკა
21.მელექსა
22.ნინი85
23.გიორგის +
24.გიორგის მეორე+
7. გასვლის, ლაშქრობის 2განიზატორი
თავიდან ორგანიზებას გიორგი დვალაშვილი უწევდა, ადამიანი, ვისაც კაპადოკიაში ვყავდით, მაგრამ შემდეგ მან ვერ მოახერხა წამოსვლა და ეს როლი მე შევითავსე.
8. დანიშნულების პუნქტთან უახლოესი დასახლებული პუნქტი:
აზერბაიჯანის საზღვართან უახლოესი ქართული დასახლებული პუნქტი ლაგოდეხია, ისე კახიც დასახლებულია (ნაწილობრივ ქართველებით) და ალიბეგლოც (უმეტესად ქართველებით. სულ 400 კომლი ყოფილა), სხვა სოფლებში ძირითადად არაქართველი მოსახლეობა ცხოვრობს.
9. მარშრუტის სიგრძე ტრანსპორტით:
თბილისი- ლაგოდეხის საზღვარი - 160 კმ + ლაგოდეხი-კახს შორის მანძილი - 90 კმ
სულ 250 კმ (ერთი გზა) შიდა გზებზეც 5-10 კმ-ის რადიუსიტ თუ გადავუხვიეთ მხოლოდ.
10. ფეხით გავლილი მანძილი:
დაახლ. 4 კმ.
11. სანახავი და ყურადღებამისაქცევი ადგილები:
ზემოთ ჩამოთვლილი ძეგლები
12. საბანაკე ადგილები:
აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე კარვის გაშლა შეიძლება თუ არა, არ ვიცი, ჩვენ ლაგოდეხში ძველ სპორტულ ბაზაში განვთავსდით. დირექტორის საკონტაქტო ნომერს ქვემოთ დავწერ.
13. სასმელი წყალი მარშრუტზე:
სასმელი წყალი მრავლად გვხვდება სოფლებში
14. საჭირო აღჭურვილობა, რჩევები:
უმთავრესი რჩევაა საზღვარგარეთის პასპორტი არ დაგრჩეთ. გიორგობას რიგებია ხოლმე და საზღვარზე ლოდინი შეიძლება მოგიხდეთ, რადგან სხვა დღეებში ამ საზღვარზე დღის განმავლობაში მხოლოდ 200-300 კაცი გადის და შესაბამისად საბუთების სესავსებად და ვიზის ჩასარტყამად მხოლოდ თითო-თითო მესაზღვრე ყავთ. იქითობისას 2 საათი ვიცადეთ, აქეთობისას კი 1 საათი. როგორც გვითხრეს, ქართული წიგნების გადატანა არ შეიძლება, ჩანთებს ჩხრეკენო, მაგრამ ჩანთები მხოლოდ უკანა გზაზე გაგვიჩხრიკეს. ფოტოაპარატებიც გაახსნევინეს ზოგიერთს, აბა გვანახეთ რა გადაიღეთო, წაშლით არავისთვის არაფერი წაუშლევინებიათ, მაგრამ მანამდე გაფრთხილებული ვიყავით, მეხსიერების ბარათები აპარატიდან ამოიღეთ და ჯიბეში შეინახეთო. ვისაც სომხეთის ვიზა ჰქონდა, ისინიც უპრობლემოდ გადაატარეს.
15. გასვლისთვის, ლაშქრობისთვის საუკეთესო დრო
ალბათ ძალიან ლამაზი იქნებოდა ადრიანი შემოდგომით, წითელ-ყვითელ ფერებში გახვეული, თუმცა არანაკლებ ლამაზი იქნება გაზაფხულზე და ზაფხულშიც.
16. რისკები, საფრთხეები:
ისეთი არაფერი. მთავარია აზერბაიჯანელი მესაზღვრეები არ გააღიზიანოთ, საზრვარზე ფოტოების გადაღება არ დაიწყოთ და კეთილგანწყობით მოეკიდეთ ადგილობრივ არაქართულენოვან მოსახლეობას.
17. უახლოესი ღირსშესანაშნავი ადგილი, რომელიც დროის გახანგრძლივების
შემთხვევაში, შეიძლება, ამ გასვლისას ინახოს
ასეთი ალბათ ბევრი იქნება. მახომ დადო ჩამონატვალი სამომავლო გეგმების განყოფილებაში და აქეთ გადმოვიტან:
18. პირობები სხვა და სხვა აქტივობისთვის
ბევრი
19. პირობები ფიჭური კავშირგაბმულობისთვის:
მაგთი და ჯეოსელი ალიბეგლოში და კახში იჭერს, მაგრამ არა ყველა მოდელის ტელეფონზე. უბრალო ნოკიამ დაიჭირა ალიბეგლოში, მაგრამ სამსუნგმა და ერიქსონმა - ვერა.
20. სასარგებლო საკონტაქტო ინფო
ლაგოდეხის სპორტული ბაზის დირექტორი: ბადრი სამარგულიანი: 897 5111475,
მეთვალყურე, ბუღალტერი, დიასახლისი - ქალბატონი მანანა - 899580963
21. რუკა, ჯი-პი-ეს-მონაცემები
?
22. სიმაღლე ზღვის დონიდან
ქურმუხი დაახლოებით 1200 მეტრამდეაო.
23. გასვლის, ლაშქრობის შეფასება 10 ქულიანი სისტემით
ისეთი იყო, გულს რომ გაუხარდება, მაგრამ ქულებით არ შეგვიფასებია
24. სასარგებლო ბმულები
გიორგობა ჰერეთში. კახი, ქურმუხი და სხვ.22-23.11.08
ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესია10. 2008
გიორგობა საინგილოში, როცა გარეთ ცივა, მაგრამ გულში დარია23.11.07.
ლაგოდეხი - ჰერეთი 5-6 მაისი, 2007 წ.
1. რეგიონი:
საქართველოს ისტორიული ნაწილი- ჰერეთი, ახლანდელი აზერბაიჯანის ტერიტორია
2. მარშუტის დასახელება:
თბილისი-ლაგოდეხი-ალიბეგლო-ნეშაბაში-კახი (წმ. გიორგის ეკლესია, თამარის ხიდი, სამარიანი, ქურმუხი) -ქოთოქლო- ლაგოდეხი-თბილისი
3. ხანგრძლივობა:
30 საათი, ერთი ღამე და ორი არასრული დღე,
4. სირთულე:
ლაშქრობა არ ყოფილა, შესაბამისად სირთულეც არაფერში იყო, ქურმუხამდე მისასვლელად ერთი პატარა აღმართია ასავლელი, რომელსაც ბავშვიც ადვილად დაძლევს.
5. გასვლის, ლაშქრობის ღირებულება
დაახლოებით 52 ლარი - მგზავრობის 35ლარს (მინიბუსის მთლიანი ღირებულება- 800 ლარი) + ღამისთევის 8 ლარი+ "კაჭრეთის ჩემპიონში" მწვადზე და კვებაზე დახარჯული თანხა, კაცზე -9 ლარი), ალიბეგლოს მშენებარე ტაძრისთვისაც მოგვრჩა თანხა - 40 ლარი.
6. მონაწილეთა რაოდენობა
23 ადამიანი + ჰერეთი, ანუ მახო, რომელიც ალიბეგლოში შემოგვიერთდა.
1-8 - დვალას პლიუსები
9. ჰერეთი
10. მირანდა
11. მთა მყვარებია
12. ნაია
13. კარვის მეგობარი გიორგი
14. იაკო
15. მონადირე
16. გვალდა
17. konstantine
18.tamuna_gudarexi
19.kappa
20. ლილიკა
21.მელექსა
22.ნინი85
23.გიორგის +
24.გიორგის მეორე+
7. გასვლის, ლაშქრობის 2განიზატორი
თავიდან ორგანიზებას გიორგი დვალაშვილი უწევდა, ადამიანი, ვისაც კაპადოკიაში ვყავდით, მაგრამ შემდეგ მან ვერ მოახერხა წამოსვლა და ეს როლი მე შევითავსე.
8. დანიშნულების პუნქტთან უახლოესი დასახლებული პუნქტი:
აზერბაიჯანის საზღვართან უახლოესი ქართული დასახლებული პუნქტი ლაგოდეხია, ისე კახიც დასახლებულია (ნაწილობრივ ქართველებით) და ალიბეგლოც (უმეტესად ქართველებით. სულ 400 კომლი ყოფილა), სხვა სოფლებში ძირითადად არაქართველი მოსახლეობა ცხოვრობს.
9. მარშრუტის სიგრძე ტრანსპორტით:
თბილისი- ლაგოდეხის საზღვარი - 160 კმ + ლაგოდეხი-კახს შორის მანძილი - 90 კმ
სულ 250 კმ (ერთი გზა) შიდა გზებზეც 5-10 კმ-ის რადიუსიტ თუ გადავუხვიეთ მხოლოდ.
10. ფეხით გავლილი მანძილი:
დაახლ. 4 კმ.
11. სანახავი და ყურადღებამისაქცევი ადგილები:
ზემოთ ჩამოთვლილი ძეგლები
12. საბანაკე ადგილები:
აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე კარვის გაშლა შეიძლება თუ არა, არ ვიცი, ჩვენ ლაგოდეხში ძველ სპორტულ ბაზაში განვთავსდით. დირექტორის საკონტაქტო ნომერს ქვემოთ დავწერ.
13. სასმელი წყალი მარშრუტზე:
სასმელი წყალი მრავლად გვხვდება სოფლებში
14. საჭირო აღჭურვილობა, რჩევები:
უმთავრესი რჩევაა საზღვარგარეთის პასპორტი არ დაგრჩეთ. გიორგობას რიგებია ხოლმე და საზღვარზე ლოდინი შეიძლება მოგიხდეთ, რადგან სხვა დღეებში ამ საზღვარზე დღის განმავლობაში მხოლოდ 200-300 კაცი გადის და შესაბამისად საბუთების სესავსებად და ვიზის ჩასარტყამად მხოლოდ თითო-თითო მესაზღვრე ყავთ. იქითობისას 2 საათი ვიცადეთ, აქეთობისას კი 1 საათი. როგორც გვითხრეს, ქართული წიგნების გადატანა არ შეიძლება, ჩანთებს ჩხრეკენო, მაგრამ ჩანთები მხოლოდ უკანა გზაზე გაგვიჩხრიკეს. ფოტოაპარატებიც გაახსნევინეს ზოგიერთს, აბა გვანახეთ რა გადაიღეთო, წაშლით არავისთვის არაფერი წაუშლევინებიათ, მაგრამ მანამდე გაფრთხილებული ვიყავით, მეხსიერების ბარათები აპარატიდან ამოიღეთ და ჯიბეში შეინახეთო. ვისაც სომხეთის ვიზა ჰქონდა, ისინიც უპრობლემოდ გადაატარეს.
15. გასვლისთვის, ლაშქრობისთვის საუკეთესო დრო
ალბათ ძალიან ლამაზი იქნებოდა ადრიანი შემოდგომით, წითელ-ყვითელ ფერებში გახვეული, თუმცა არანაკლებ ლამაზი იქნება გაზაფხულზე და ზაფხულშიც.
16. რისკები, საფრთხეები:
ისეთი არაფერი. მთავარია აზერბაიჯანელი მესაზღვრეები არ გააღიზიანოთ, საზრვარზე ფოტოების გადაღება არ დაიწყოთ და კეთილგანწყობით მოეკიდეთ ადგილობრივ არაქართულენოვან მოსახლეობას.
17. უახლოესი ღირსშესანაშნავი ადგილი, რომელიც დროის გახანგრძლივების
შემთხვევაში, შეიძლება, ამ გასვლისას ინახოს
ასეთი ალბათ ბევრი იქნება. მახომ დადო ჩამონატვალი სამომავლო გეგმების განყოფილებაში და აქეთ გადმოვიტან:
Hereti wrote:აქ ჩამოვწერ იმ ადგილებს რისი ნახვაც შეიძლება მთლიანათ ჰერეთში
•ბელექანი ბელაქნის რაიონში მდ. მაწიმის წყლის მარცხენა ნაპირზე არის სოფ მაწიმი მის შორი ახლოს ყოფილა ძელიცხოვლის სახელით ცნობილი დარბაზული ეკლესია
•ბელექანი ბოეთანი , როგორც რუს ელჩთა მიღების ადგილი აღნიშნულია 1604-05 წლებში. ძეგლი მდებარეობს მდ. ბელაქანჩაის და ალაზნის შესართავების მიდამოებში, მისკენ მიმავალი იოლი გზა ბელაქნიდან სოფ. კაზიმისკენ მიემართება, შემდეგ იგი გაივლის კოლმეურნეობა “მოსკვას” და ფერმა “დარბაზს” და იქვე დგას ამ ეკლესიის ნანგრევი დღეს საკურთხეველირაა დარჩენილი
•ზაქათალა მუღანლოს გადასახვევიდან ზაქათალისაკენ მიმავას გზის სიახლოვეს არის ძველი ეკლესია ის დგას ძვ. ქართული სოფლის ასკიბაზარის მახლობლად, ეკლესიის ჩონჩხის და გადათხრილი მიდამოებში წყაროების გარდა აღარაფერი მოჩანს, ეს ეკლესია უცნობ პირებს აუფეთქებიათ 1971 წელს, ხოლო აგებულა დაახლოებით 1540 წელს ლევან მეფის დროს.
•კახი ქურმუხის წმინდა გიორგის სახელობის ტაძარი, მას რამდენიმე ლეგენდა უკავშირდება, ერთ-ერთს დავწერ, ინგილოთა გადმოცემით წელიწადში ერთხელ აღდგომა დღესმარიამ დედა (ღვთიშობელი) აღებს ხოლმე ქურმუხის ქვეშ მყოფ გამოქვაბულის კარებს, გამოდის გარეთ და თმას ოქროს სავარცხელით ივარცხნის,მაგ დროს გამოდის ოქროს მამალი და ყივილს იწყებს მას ბანს აძლევენ მახლობელ სოფლის მამლები, ერთხელ როცა გამოვიდა მარიამ დედა და დავარცხნა დაიწყო ერთი თათარი მიეპარა და დაჭერა დაუპირა, ამ დროს მას ხელი გაუშეშდა და სანამ არ შეევედრა მარიამს და გიორგის მანმადე არ გაუცოცხლდა, ამის შემდეგ იგი მოინათლა და გახდა ქრისტიანი.ამ ტაძარს ისტორიკოსები მოიხსენიებდნენ “პატარა ეკლესიად” ,მაგრამ ინგილოები მას მოიხსენიებენ დიდ საყდრად, ვ. კოტეტიშვილს ალბა თარ უნდახავს საქმხრეთაღმოსავლეთით მისგან ორი კილომეტრით დაშორებით არსებული კავკასიონის ალაზნის ველისკენ გამოწვდილი ტოტის კედელზე ამაყად შემართული ტაძარი, თორემ ვერ დაუძახებდა მას პატარა ეკლესიას, ზოგადი ხედის სიმშვენიერით ქურმუხის საყდარი ალბათ შეიძლება თამამად ჩავაყენოთ ყველაზე შთამბეჭდავ ქართულ ძეგლთა რიგში.
•კახი ლექართი, იგივე ლექითი საეკლესიო კომპლეკსი, სიუხვით იგი გამოირჩევა სხვა დასახლებული პუნქტებიდან, სოფელტან ორი კომპლექსია გადარჩენილი, ერთი მათგანი სოფლის ჩრდილოეთით მდებარე მონასტერყ წარმოადგენდა, ხოლო მეორე სოფლის განაპირას. მის სამხ. აღმოსავლეთით არსებული თეთრი სამღვდელოებისათვის განკუთვნილი ნაგებობათა ანსაბლად მოსჩანს, ქვედა კომპლექსი შედგებოდა ორი ეკლესიის,სასახლის,აბანოს,ქარვასლისდა სხვა ნაგებობებისაგან, ეკლესია აგებულია VIII-IX ს. მდ. ლექართის წყლის (ლექით-ჩაის) ხეობის ნაპირზე
•კახი ლექართის გვერდით არის სოფელი ყუმი, რომელშიც დღესაც დგას მაღალაშვილისეული ოთხთავის 1310წ მინაწერში მოხსენიებული ღვთისმშობლის VIIIს
•კახი მაღალაშვილისეული ოთხთავის მინაწერში ჩამოთვლილი ეკლესიებიდან ჩვენთვის ცნობილია კიდევ ერთი, კასრის წმ.სამების საყდრის ნანგრევები. ქ.კახის მოსახლეობა დღესაც მიუთითებს ქალაქის დასავლეთ განაპირას. მდ.კობალის მარჯვენა მხარეს ე.წ საყარაულო მთაზე არსებულ ეკლესიის ნანგრევებზე, მის სამხრეთ აღმოსავლეთით, დაახლოებით რამოდენიმე მეტრის მოშორებით , ბექობის ფერდში შეჭრილია რიყისა და ფლეთილი ქვის ნაგები ვიწრო სათავსი, მისი სიგანეა 1მ, სიგრძე 4 მეტრამდე, სიმაღლე 2,1 მეტრამდე იგი ნახევარწრიული კამარითაა გადახურული, სამწუხაროდ დღეს დაზუსტებით შეუძლებელია მისი დანიშნულების ამოცნობა, მის სამხრეთით ჩანს ქვით ნაგები და შიგნიდან გალესილი ცისტერნ, მისი სიგრძე სიგანე დაახლოებით 2 მეტრია გადმოცემით ეს იყო საზედაშე ქვევრი (ინგილოურად “დადაშა” ეს ქვევრი ჩვენც გვაქვს*)
•კახი კახის რაიონში მდ.ქურმუხის ხეობაში არის ქურმუხის ციხე ”სიმაგრე დიდშენი და აქ სახლი ალი სულტანისა” მდინარე ქურმუხის და აყ-ჩაის შესართავთან
•კახი სოფ. ყუმში მიმავალი გზის მარცხენა მხარეს, მინდორში დგას ეკლესიის ნანგრევები რომელიც VIII-IX საუკუნის უნდა იყოს
•კახი ზაქათალის ძველ გზაზე სოფ. ზარნასთან (ძვ. ზარი) აღმართული მთის წვერზე, ტყეში არის ფერი-ყალის სახელით ცნობილი ეკლესია, რომელიც მოხატულიც ყოფილა და თავისი არატრადიციული გაეგნობით ანალოგს ვერ პოულობ ქართულ ხუროთმოძღვრებაში, თუმცა გარკვეული მსგავსება შეინიშნება საქართველოს მეორე განაპირა მხარის შავიზღვისპირეთში აგებულ დრანდის ტაძართან
•შექი ქალაქ შექიში სოფელ გიშში დღესაც დგას XI საუკუნის ეკლესია, რომელიც დღეს სავალალო მდგომარეობაშია
•შექი შექის რაიონში სოფ.ორთა-ზეიზითში (ძვ.ზედგიზეთი) არის ეკლესისს ნანგრევები, ეკლესია წარმოადგენდა “თავისუფალი ჯვრის” ვარიანტს, ეს ეკლესია მოხატულიც ყოფილა და ზედ ქართული ასომთავრული წარწერებიც განირჩეოდა თურმე,
•შექი სოფ ვედისსა და ბაშ-კუნკუტის მიდაოებში, ვედისთან ხეობაში, სერის ფერდზე დგას ერთი საყდარი ხოლო ბაშ-კუნკუტთან დარბაზული ეკლესიის ნაშთიც ყოფილა რომელიც X-XI საუკუნით თარიღდება
•შექი სოფ. ჭალეთშიც ყოფილა დარბაზული ეკლესიის ნანგრევები
•და ბოლოს ჩამონათვალს დავასრულებ სახელგანთქმული ე.წ კავკასიის დიდი კედლის მოხსენებით, რომლის ფრაგმენტებიც დღემდე შემორჩენილია სოფ, კატეხთან, გადმოცემით ეს კედელი თამარ მეფეს უკავშირდება ხოლო მის გადაკეთებას გულახუ-ხანს უკავშირებენ, თუმცა სხვა ვარაუდით ეს კედელი უფრო ადრინდელი ეპოქის უნდა იყოს
[/b]
18. პირობები სხვა და სხვა აქტივობისთვის
ბევრი
19. პირობები ფიჭური კავშირგაბმულობისთვის:
მაგთი და ჯეოსელი ალიბეგლოში და კახში იჭერს, მაგრამ არა ყველა მოდელის ტელეფონზე. უბრალო ნოკიამ დაიჭირა ალიბეგლოში, მაგრამ სამსუნგმა და ერიქსონმა - ვერა.
20. სასარგებლო საკონტაქტო ინფო
ლაგოდეხის სპორტული ბაზის დირექტორი: ბადრი სამარგულიანი: 897 5111475,
მეთვალყურე, ბუღალტერი, დიასახლისი - ქალბატონი მანანა - 899580963
21. რუკა, ჯი-პი-ეს-მონაცემები
?
22. სიმაღლე ზღვის დონიდან
ქურმუხი დაახლოებით 1200 მეტრამდეაო.
23. გასვლის, ლაშქრობის შეფასება 10 ქულიანი სისტემით
ისეთი იყო, გულს რომ გაუხარდება, მაგრამ ქულებით არ შეგვიფასებია
24. სასარგებლო ბმულები
გიორგობა ჰერეთში. კახი, ქურმუხი და სხვ.22-23.11.08
ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესია10. 2008
გიორგობა საინგილოში, როცა გარეთ ცივა, მაგრამ გულში დარია23.11.07.
ლაგოდეხი - ჰერეთი 5-6 მაისი, 2007 წ.