ლაშქრობა სამცხეში 5-13 აგვისტო 2007

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 18:58

თმოგვის ციხე - ვარძია

მეორე დილით გეზი ყველაზე რთულად ასაღები - თმოგვის ციხისკენ გავემართეთ.

თმოგვის ციხე, საქართველოს შუაგულისკე მიმავალი გზის მცველი, მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე მდებარეობს. ვარძიიდან, იმავე სანაპიროზე, ბილიკს უნდა დაყვეთ, მტკვრის ნაპირს მიყვეთ და წინ თმოგვის ციხეც აღიმართება. თმოგვის ციხეზე მეტი ინფორმაცია ვიკიპედიაშიც მოინახება.

დილა ჩვეულებრივ საუზმით დაიწყო. რა სჯობია ცეცხლზე მომზადებული ჩაისა თუ ყავის დალევას. როცა ელოდები როდის ადუღდება წყალი ქვაბში, რომ მერე წყალი ამოიღო, ფერი დაუმატო, შაქარი ჩაყარო და მოურიო და დატკბე ყველაფერი ამითი.... ოფისში, სპეციალური ყავის მომზადებულ მანქანით გამზადებულ, ნაყინით გაწყობილ ყავას რა თქმა უნდა კარგი გემო აქვს და სიამოვნებით მიირთმევ (დღესაც მასეთი გეახელით), მაგრამ მტკვრის პირას, ცეცხლზე მოდუღებული სულ სხვა ენერგიას გაძლევს, სულ სხვა ანდამატი აქვს.

მიდი და მადლიერებით ნუ მოიხსენიებ იმათ, ვინც დედობრივი მზრუნველობით ზრუნავდა იმაზე, რომ ცხელი საკვები გვქონოდა და სასიარულოდ ენერგია საკმარისად მიგვეღო

და ისეთი გემრიელი გამოდიოდა, რომ ლამის იყო, გამოგველოკა ჩვენი ჯამები

წინა დღეს ზურგჩანთაში ფარანი ანთებულა, ამიტომ ელემენტების დასატენად (დამტენიც თან მქონდა წაღებული) ნუგზარ მაისურაძის მაღაზიაში (ეს ის ადგილია, გოგირდის წყლის აუზი რომაა) შევედი და დასატენად ელემენტები დავუტოვე. შესვლისას რამოდენიმე ბომბორა ძაღლი მომიახლოვდა, მტრობას ისევ მეგობრობა ვარჩიე და ძაღლებს დავუყვავე. ჩემდა გასაკვირვად მომელაქუცნენ და ქვეშ გამიწვნენ მოსაფერებლად. ერთი სიტყვით, ისეთი კაცთმოყვარენი აღმოჩნდნენ, რომ თმოგვის ციხეზეც წამოგვყვნენ. და არა მარტო...

Makena · Post by **Makena** » 06 სექ 2007, 19:07

lama wrote:მართლაც დაუვიწყარი იყო ეს მოგზაურობა

მიდი არჩილ განაგრძე

lama
მართლაც სერიოზული გასვლა გაგიკეთებიათ, თმოგვზე ასვლას რამდენიმე წელია ვაპირებ და ვერ მოვახერხე, ყოჩაღ თქვენ

მთლიანობაში რამდენი ძეგლი ნახეთ?

qvevri · Post by **qvevri** » 06 სექ 2007, 19:17

orokebi, baqnebi, terasebi. uamravi Zveli materialuri kulturis Zeglis SeswavliT naTeli xdeba, rom mesxeTi Zvel feodalur saqarTveloSi metad dawinaurebuli da kulturuli mxare yofila. metad xelsayreli strategiuli mdebareobis gamo Cvens winaprebs saqarTvelos dacvisaTvis didi raodenobiT cixeebi swored am mxareSi augiaT. mesxeTSi im droisaTvis mowinave adgili ekava xelovnebas, xuroTmoZRvrebas, mwerlobasa da soflis meurneobas. Zvel mesxeTSi mejogeobasTan da mebaReobasTan erTad TvasaCino adgili eWira vazis moSenebasa da Rvinis warmoebas. ucxo dampyroblebis sistematurma TareSma mesxeTSi daaqveiTa soflis meurneobis yvela dargi da maT Soris mevenaxeobac. saukuneebis ganmavlobaSi gaCanagebul mesxeTSi Seicvala bunebrivi klimaturi pirobebic. buneba SedarebiT ufro mkacri gaxda. rodesac es mxare borjomis xeobidan dawyebuli axalqalaqis midamoebamde mTlianad tyeebiT iyo dafaruli havac sedarebiT zomieri unda yofiliyo. iseTi vazis jisebi romlebic saukuneebis ganmavlobaSi Seguebulni iyvnen aqaur garemos, TiTqmis gadaSendnen. mxolod calkeui vazebiRa SemorCa Zvel nasoflarebsa da tyeebs. tradiciulad mesxeTSi gavcelebuli yofila Semdegi adgilobrivi vazis TeTri Tu wiTelyurZniani jiSebi: samariobo, xarisTvala mesxuri, cxenisZuZu TeTri, TeTri axalcixuri, safarula, TeTri budeSuri, rokeTula, Citiskvercxa TeTri, cxenisZua TeTri, mesxuri mwvane, sawuri, mesxuri safere, klertmagara da sxva. bizantieli istorikosi prokofi kesarieli jer kidev meeqvse saukuneSi werda: mesxeTSi am Temis mTagorianobisda miuxedavad iqaur mkvidrT TavianTi codniTa da SromiT viTarca daxelovnebul miwismoqmedT xexilica da venaxic gauSenebiaT da xilnayofic sakmaod hqoniaTo. Zvel mesxeTSi mevenaxeoba meRvineobis ganviTarebis Sesaxeb RaRadeben is uamravi Rvinis qvevrebi da marnebi, romlebic aRmoCenil iqna Zveli nasoflarebisa da nasaxlarebis gaTxrebis dros. marnebis naSTebi aRmoCenilia aseve iseT adgilebSi sadac saukuneebis ganmavlobaSi vazis arc erTi Ziric ki aRar SemorCenila. akademikosi ivane javaxiSvili aRniSnavs, rom “SavSveT klarjeTSi, bunebrivi pirobebis uaRresad mTagorianoba da miwis simcire Cvens winaprebs aiZulebda venaxebi umTavresad xelovnurad dabaqnebul, mokavebul niadagebze gaeSenebinaT mTis kalTebze, romelsac Zvelad oroko ewodeboda”.
aseT xelovnurad dabaqnebul orokebs romelsac qvis kedlebic aqvs amoSenebuli SesaZloa 50-i da meti sarTulic gaaCndes, rac mTis kalTaze 200 metris sigrZezea amarTuli. am orokoebze dResac gvxvdeba Zveli mesxuri vazis jiSebi Tumca ki Zalze iSviaTad. dasaruls unda aRiniSnos rom mesxuri terasebi anu orokebi unikalur arqiteqturul qmnilebas swarmoadgens Tavisi mdidari SinaarsiT sadac zustad aris gaTvlili qarisa da mzis moZraoba da sairigacio Tu sawvimari arxebi da Rarebi. amgvarad dabaqnebul adgilebze Cveni winaprebi iwevdnen da ayenebdnen maRali xarisxisa da imxanad askmaod ganTqmul Rvinoebs.

Makena · Post by **Makena** » 06 სექ 2007, 19:20

Archil wrote:გზაზე წინაპრების მიერ გაშენებული ტერასები გამოჩნდა. ამ მთიან მხარეში ვენახის და ხორბლის მოსაყვანად ტერასებს აგებდნენ და ზედ თესავდნენ და რგავდნენ. ტერასაზე წყლის შეკავებაც უფრო ადვილად ხდება, ნარგავის გაჩერებაც. ერთი სიტყვით წინგადადგმული ნაბიჯი იყო ეს მეთოდი სოფლის მეურნეობაში

Archil
ტერასები ამ რეგიონში მასიურად იყო გავრცელებული რადგან ტერასების გამოყენება გლეხს ნიადაგის გამოფიტვისაგან (ეროზიისაგან) იცავდა, ტერასებზე აშენებდა მესხი გლეხი ვაზს და ხეხილს, მესხეთში ასევე ინტენსიურად ითესებოდა ზეთოვანი სელი, რომლის თესლისაგან უმაღლესი ხარისხის ზეთს ამზადებდნენ (დასავლეთ საქართველოში თესავდნენ საბოჭკოვე სელს, ბოჭკოსგან ტანსაცმელს კერავდნენ).

Shot with COACH 1.0 at 2007-08-17

ასეთი ტერასები ბევრგან შეგვხვდა ვარძიის მიდამოებში სიარულისას

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 19:53

აი ჩვენი ახალმოლაშქრეები. ამ ძაღლებმა ძაღლური ერთგულება გვიჩვენეს და ლაშქრობის ბოლომდე მოგვყვებოდნენ.

თუმცა ჩვენ მათ რამოდენიმეჯერ ვუღალატეთ.

მათ ყველა თავისებურად ურჩევდა სახელს, ზოგი მურას ეძახდა, ზოგი ბროლიას, ზოგი ბომბორას.

მურია

ბროლია, ლომა, ბომბორა....

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 19:57

www.convert.ge

qvevri wrote: ოროკები, ბაქნები, ტერასები. უამრავი ძველი მატერიალური კულტურის ძეგლის შესწავლით ნათელი ხდება, რომ მესხეთი ძველ ფეოდალურ საქართველოში მეტად დაწინაურებული და კულტურული მხარე ყოფილა. მეტად ხელსაყრელი სტრატეგიული მდებარეობის გამო ჩვენს წინაპრებს საქართველოს დაცვისათვის დიდი რაოდენობით ციხეები სწორედ ამ მხარეში აუგიათ. მესხეთში იმ დროისათვის მოწინავე ადგილი ეკავა ხელოვნებას, ხუროთმოძღვრებას, მწერლობასა და სოფლის მეურნეობას. ძველ მესხეთში მეჯოგეობასთან და მებაღეობასთან ერთად თვასაჩინო ადგილი ეჭირა ვაზის მოშენებასა და ღვინის წარმოებას. უცხო დამპყრობლების სისტემატურმა თარეშმა მესხეთში დააქვეითა სოფლის მეურნეობის ყველა დარგი და მათ შორის მევენახეობაც. საუკუნეების განმავლობაში გაჩანაგებულ მესხეთში შეიცვალა ბუნებრივი კლიმატური პირობებიც. ბუნება შედარებით უფრო მკაცრი გახდა. როდესაც ეს მხარე ბორჯომის ხეობიდან დაწყებული ახალქალაქის მიდამოებამდე მთლიანად ტყეებით იყო დაფარული ჰავაც სედარებით ზომიერი უნდა ყოფილიყო. ისეთი ვაზის ჯისები რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში შეგუებულნი იყვნენ აქაურ გარემოს, თითქმის გადაშენდნენ. მხოლოდ ცალკეუი ვაზებიღა შემორჩა ძველ ნასოფლარებსა და ტყეებს. ტრადიციულად მესხეთში გავცელებული ყოფილა შემდეგი ადგილობრივი ვაზის თეთრი თუ წითელყურძნიანი ჯიშები: სამარიობო, ხარისთვალა მესხური, ცხენისძუძუ თეთრი, თეთრი ახალციხური, საფარულა, თეთრი ბუდეშური, როკეთულა, ჩიტისკვერცხა თეთრი, ცხენისძუა თეთრი, მესხური მწვანე, საწური, მესხური საფერე, კლერტმაგარა და სხვა. ბიზანტიელი ისტორიკოსი პროკოფი კესარიელი ჯერ კიდევ მეექვსე საუკუნეში წერდა: მესხეთში ამ თემის მთაგორიანობისდა მიუხედავად იქაურ მკვიდრთ თავიანთი ცოდნითა და შრომით ვითარცა დახელოვნებულ მიწისმოქმედთ ხეხილიცა და ვენახიც გაუშენებიათ და ხილნაყოფიც საკმაოდ ჰქონიათო. ძველ მესხეთში მევენახეობა მეღვინეობის განვითარების შესახებ ღაღადებენ ის უამრავი ღვინის ქვევრები და მარნები, რომლებიც აღმოჩენილ იქნა ძველი ნასოფლარებისა და ნასახლარების გათხრების დროს. მარნების ნაშთები აღმოჩენილია ასევე ისეთ ადგილებში სადაც საუკუნეების განმავლობაში ვაზის არც ერთი ძირიც კი აღარ შემორჩენილა. აკადემიკოსი ივანე ჯავახიშვილი აღნიშნავს, რომ “შავშვეთ კლარჯეთში, ბუნებრივი პირობების უაღრესად მთაგორიანობა და მიწის სიმცირე ჩვენს წინაპრებს აიძულებდა ვენახები უმთავრესად ხელოვნურად დაბაქნებულ, მოკავებულ ნიადაგებზე გაეშენებინათ მთის კალთებზე, რომელსაც ძველად ოროკო ეწოდებოდა”.
ასეთ ხელოვნურად დაბაქნებულ ოროკებს რომელსაც ქვის კედლებიც აქვს ამოშენებული შესაძლოა 50-ი და მეტი სართულიც გააჩნდეს, რაც მთის კალთაზე 200 მეტრის სიგრძეზეა ამართული. ამ ოროკოებზე დღესაც გვხვდება ძველი მესხური ვაზის ჯიშები თუმცა კი ძალზე იშვიათად. დასარულს უნდა აღინიშნოს რომ მესხური ტერასები ანუ ოროკები უნიკალურ არქიტექტურულ ქმნილებას სწარმოადგენს თავისი მდიდარი შინაარსით სადაც ზუსტად არის გათვლილი ქარისა და მზის მოძრაობა და საირიგაციო თუ საწვიმარი არხები და ღარები. ამგვარად დაბაქნებულ ადგილებზე ჩვენი წინაპრები იწევდნენ და აყენებდნენ მაღალი ხარისხისა და იმხანად ასკმაოდ განთქმულ ღვინოებს.

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 21:43

კარგ ხასიათზე ვიყავით, მძიმე ლაშქრობის მაგივრად ერთ ადგილზე ბანაკობის სიამოვნება გველოდა. დილით ძალიან ადრე არც ავმდგარვართ. დანაყრების შემდეგ ისეთ კარგ ხასიათზე დავდექით, რომ ზოგიერთი ყირაზეც კი გადადიოდა...

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 21:52

ერთი სიტყვით დაიძრნენ თმოგვის ციხისკენ.

ამისათვის ეს ხიდი უნდა გადახვიდეთ....

ზემოთ როგორც ხედავთ ვარძიის ქვაბები მოჩანს

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 22:11

გადავდივართ ხიდზე

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 22:15

მაჩვენებელ დაფასთან ვარკვევთ და ვარჩევთ მარშუტს, თუმცა რაა საჭიროა? კარლოს ხომ თავისი სიარულის მანერა აქვს...

Post by **Gvalva** » 06 სექ 2007, 22:39

Archil

აუუუ, კარლოს რა ჯოხი უთრევია!!!!

Archil · Post by **Archil** » 06 სექ 2007, 22:41

Gvalva

კი, მთელი გზა მაგი ათრია

"უთრევია"

Archil · Post by **Archil** » 07 სექ 2007, 00:20

გვერდით მოვიტოვეთ ვარძია თავისი მშვენებით

მივუყვებით გზას, გზა ნელ-ნელა ბილიკად იქცა, რომელიც ბაღებში გადიოდა. შემდეგ უკვე მტკვრის ნაპირს მივუყვებოდით.

ალაგ-ალაგ ტერასების ნარჩენები გვხვდებოდა...

Archil · Post by **Archil** » 07 სექ 2007, 00:24

ამ გზის რაღაცა მონაკვეთის სურათებს ისე დავყრი, უკომენტაროდ

Archil · Post by **Archil** » 07 სექ 2007, 00:27

ახალი წერილი	ახალი წერილი არაა	ანონსი
ახალი წერილი [ ცხარე ]	ახალი წერილი არაა [ ცხარე ]	თვალშისაცემი
ახალი წერილი [ დაკეტილია ]	ახალი წერილი არაა [ დაკეტილია ]

FORUM_PERMISSIONS