დევენაანთხევის გათხრები
Posted: 12 იან 2007, 22:10
მოხდა ისე, რომ თიანეთში აღმოვჩნდი, სოფელ დევენაანთხევში, სიონის წყალსაცავიდან 7 კილომეტრში. ხშირად ჩავდივარ ხოლმე იქ, დედულეთია და ნათესავიც ბევრი მყავს.
მთელი ჩემი ნახირობის და "წინა-კარ[ბ]ველური[/ბ]" ისტორიები ამ სოფელს და მის პატარა მთებს უკავშირდება.
სოფლის თავიდან იწყება ბილიკი "ყელებისკენ" (ასე უწოდებენ იმ მთებს), გზად შეგხვდებათ დევის წყარო და შემდეგ დევის გამოქვაბული, მთის წვერზე კი, რელიეფურად მართკუთხედია ამობურცული, რაც დიდი ხანია მოსვენებას არ მაძლევდა... სწორედ ამ მთის წვერზე ვიპოვე დუღაბიანი თიხა, რომელიც მუზეუმში არქეოლოგებმა ჩვენ წელთაღრიცხვამდე 2500 წლით დამითარიღეს...
სხვა თიხაც მინდოდა მეპოვა იქვე და ჩიჩქნა რომ დავიწყე, მიწა ჩაინგრა პატარაზე... რაღაც ხვრელი კი გამოჩნდა, მაგრამ ყურადღება არ მიმიქცევია.
სოფელში ერთი კვირის წინ ვიყავი ქორწილში. იქაურებმა ქეიფში ახსენეს-დევის ხვრელს გაუმარჯოს, მტრის გამოუცნობ ამოცანასო...
მეორე დღეს ავედი ყელებზე და ის ხვრელი ვნახე, წავიღე წერაქვი, ფანარი და იმედი. ხვრელის ბოლო მთის თავზეა, ზუსტად იმ შენობასთან, რომლის ზემოთ ხსენებული უძველესი საძირკველიც რელიეფურადაა ამოზნექილი მიწიდან, ხოლო ხვრელის ბოლო უკვე უცნობი იყო... გავთხარე და საკმაოდ ფართო აღმოჩნდა (დაახლოებით 2 მეტრი დიამეტრის), ხვრელის (გვირაბის) ძირი სიპი ქვებით იყო გაწყობილი იდეალურად გადაბმული ქვებით. გვირაბმა, რომლის სიგრძეც ალბათ 200 მეტრს არ აღემატება, ჩამიყვანა სოფლის თავში მდებარე ტყეში... და აი, აქ მივხვდი ყველაფერს... ხშირად მსმენია მოხუცებისგან, რომ სოფელი დევენაანთხევი ცნობილი იყო მრავალრიცხოვან მტერთან ბრძოლის და ამ ბრძოლის მოგების ამოუცნობი ტაქტიკით... დევენაანთხევამდე მიმავალი, გზადაგზა ყველასოფელამაოხრებელი მტერი დევენაანთხევში 10 მეომარს შეუკავებია და გაუტრიალებია, თანაც უბრძოლველად...
როგორც წესი, მტერი შემოდიოდა და ბანაკდებოდა ყელების მთის მოპირდაპირე საყდრიონის მთაზე. როგორც უკვე ვახსენეთ, ყელებზე, სადაც ახლა რელიეფული მართკუთხედია, იდგა (სპეციალურად მტრისთვის კარგად დასანახ ადგილას) ციხე-სიმაგრე. საბრძოლო სამზადისისას, მტერი ხედავდა თუ როგორ ამოდიოდა სოფლიდან და როგორ შედიოდა ციხე-სიმაგრეში დევენაანთხეველ მეომართა უწყვეტი ნაკადი... მიხვდით რამეს?.. :წინკ: დაუჯერებელი იყო, ამდენ მეომარს არ შეეძლო ასეთ პატარა სოფელში ეცხოვრა და ყველა მათგანი ასე იდეალურად აღჭურვილი ყოფილიყო კბილებამდე... აი, ასე ჩემო კარგებო, ციხე-სიმაგრეში შესული დევენაანთხეველი მეომრები გვირაბით კვლავ სოფლისკენ ეშვებოდნენ და მტრის დასანახად ისევ მთაზე ადიოდნენ და უკვე მრავალგზის შესულ ციხე-სიმაგრეში, კიდევ, ვინ მოსთვლის მერამდენედ, შედიოდნენ...
ამის შემხედვარე მტერი ბრძოლის გუნებაზე აღარ დგებოდა და უკვე დაპყრობილ სოფლებს ჯერდებოდა. აბა, რომელი ჭკუათმყოფელი სარდალი გაილაშქრებდა ისეთ არმიაზე, სადაც ყოველ მებრძოლს დისციპლინირებულად ერთნაირი და იდეალური აღჭურვილობა აქვს და რომელთა რიცხვიც დილიდან დაღამებამდე დათვლადი არაა... :წინკ:
მაპატიეთ, გუშინ გამოცდაზე კვლავ ქულები დამაკლდა და გული ხომ უნდა გადამეყოლებინა, ხოდა, ჩემებურად, ისევ არქეოლოგიურ ოცნებებში წავედი... იმედია, ოდესმე მართლა ვიპოვი იმ გამოქვაბულს-ზედ წელთაღრიცხვამდელი ნაწერ-ნაკაწრებით.
ქვა, რომელიც დაახლოებით 4 წლის წინ ყელებზე ვიპოვე, მუზეუმში მართლაც დამითარიღეს ჩვენ წელთაღრიცხვამდე 2500 წლით და ის რელიეფური ამობირცულიც კვლავ იქაა, სადაც წეღან ვახსენე...
მთელი ჩემი ნახირობის და "წინა-კარ[ბ]ველური[/ბ]" ისტორიები ამ სოფელს და მის პატარა მთებს უკავშირდება.
სოფლის თავიდან იწყება ბილიკი "ყელებისკენ" (ასე უწოდებენ იმ მთებს), გზად შეგხვდებათ დევის წყარო და შემდეგ დევის გამოქვაბული, მთის წვერზე კი, რელიეფურად მართკუთხედია ამობურცული, რაც დიდი ხანია მოსვენებას არ მაძლევდა... სწორედ ამ მთის წვერზე ვიპოვე დუღაბიანი თიხა, რომელიც მუზეუმში არქეოლოგებმა ჩვენ წელთაღრიცხვამდე 2500 წლით დამითარიღეს...
სხვა თიხაც მინდოდა მეპოვა იქვე და ჩიჩქნა რომ დავიწყე, მიწა ჩაინგრა პატარაზე... რაღაც ხვრელი კი გამოჩნდა, მაგრამ ყურადღება არ მიმიქცევია.
სოფელში ერთი კვირის წინ ვიყავი ქორწილში. იქაურებმა ქეიფში ახსენეს-დევის ხვრელს გაუმარჯოს, მტრის გამოუცნობ ამოცანასო...
მეორე დღეს ავედი ყელებზე და ის ხვრელი ვნახე, წავიღე წერაქვი, ფანარი და იმედი. ხვრელის ბოლო მთის თავზეა, ზუსტად იმ შენობასთან, რომლის ზემოთ ხსენებული უძველესი საძირკველიც რელიეფურადაა ამოზნექილი მიწიდან, ხოლო ხვრელის ბოლო უკვე უცნობი იყო... გავთხარე და საკმაოდ ფართო აღმოჩნდა (დაახლოებით 2 მეტრი დიამეტრის), ხვრელის (გვირაბის) ძირი სიპი ქვებით იყო გაწყობილი იდეალურად გადაბმული ქვებით. გვირაბმა, რომლის სიგრძეც ალბათ 200 მეტრს არ აღემატება, ჩამიყვანა სოფლის თავში მდებარე ტყეში... და აი, აქ მივხვდი ყველაფერს... ხშირად მსმენია მოხუცებისგან, რომ სოფელი დევენაანთხევი ცნობილი იყო მრავალრიცხოვან მტერთან ბრძოლის და ამ ბრძოლის მოგების ამოუცნობი ტაქტიკით... დევენაანთხევამდე მიმავალი, გზადაგზა ყველასოფელამაოხრებელი მტერი დევენაანთხევში 10 მეომარს შეუკავებია და გაუტრიალებია, თანაც უბრძოლველად...
როგორც წესი, მტერი შემოდიოდა და ბანაკდებოდა ყელების მთის მოპირდაპირე საყდრიონის მთაზე. როგორც უკვე ვახსენეთ, ყელებზე, სადაც ახლა რელიეფული მართკუთხედია, იდგა (სპეციალურად მტრისთვის კარგად დასანახ ადგილას) ციხე-სიმაგრე. საბრძოლო სამზადისისას, მტერი ხედავდა თუ როგორ ამოდიოდა სოფლიდან და როგორ შედიოდა ციხე-სიმაგრეში დევენაანთხეველ მეომართა უწყვეტი ნაკადი... მიხვდით რამეს?.. :წინკ: დაუჯერებელი იყო, ამდენ მეომარს არ შეეძლო ასეთ პატარა სოფელში ეცხოვრა და ყველა მათგანი ასე იდეალურად აღჭურვილი ყოფილიყო კბილებამდე... აი, ასე ჩემო კარგებო, ციხე-სიმაგრეში შესული დევენაანთხეველი მეომრები გვირაბით კვლავ სოფლისკენ ეშვებოდნენ და მტრის დასანახად ისევ მთაზე ადიოდნენ და უკვე მრავალგზის შესულ ციხე-სიმაგრეში, კიდევ, ვინ მოსთვლის მერამდენედ, შედიოდნენ...
ამის შემხედვარე მტერი ბრძოლის გუნებაზე აღარ დგებოდა და უკვე დაპყრობილ სოფლებს ჯერდებოდა. აბა, რომელი ჭკუათმყოფელი სარდალი გაილაშქრებდა ისეთ არმიაზე, სადაც ყოველ მებრძოლს დისციპლინირებულად ერთნაირი და იდეალური აღჭურვილობა აქვს და რომელთა რიცხვიც დილიდან დაღამებამდე დათვლადი არაა... :წინკ:
მაპატიეთ, გუშინ გამოცდაზე კვლავ ქულები დამაკლდა და გული ხომ უნდა გადამეყოლებინა, ხოდა, ჩემებურად, ისევ არქეოლოგიურ ოცნებებში წავედი... იმედია, ოდესმე მართლა ვიპოვი იმ გამოქვაბულს-ზედ წელთაღრიცხვამდელი ნაწერ-ნაკაწრებით.
ქვა, რომელიც დაახლოებით 4 წლის წინ ყელებზე ვიპოვე, მუზეუმში მართლაც დამითარიღეს ჩვენ წელთაღრიცხვამდე 2500 წლით და ის რელიეფური ამობირცულიც კვლავ იქაა, სადაც წეღან ვახსენე...