კოღოზოზავრები, ტალახის აბაზანები და წითელი ქოლგა - 26.07.09

[Tamari-ch.]

იმდენი ლეგენდა მოვისმინე ხაშმელ კოღოებზე
და ხაშმის ტალახზე -

ინტერესში ჩავვარდი
რამოდენიმეჯერ გადაიდო კიდეც ეს ლაშქრობა სწორედ წვიმის გამო
მაგრამ რაც ბედია არ აგცდებაო...

და ღმერთმა წვიმაც გამოგვიგზავნა და უხვად კოღოები -
რათა ჩემი ცნობისმოყვარეობა დაეკმაყოფილებინა.



არ დამავიწყდება ეს ლაშქრობა...
საოცრად არაჩვეულებრივი...


კოღოზოზავრები, ტალახის აბაზანები და წითელი ქოლგა
თამო იგერიებს კოღოზოზავრს
დათო ღებულობს ტალახის აბაზანას
და მიშა კი წითელი ქოლგით დარბის




1. რეგიონი:
ხაშმი

2. მარშუტის დასახელება:
თბილისი - ხაშმი - თბილისი

3. ხანგრძლივობა:
1 დღე

4. სირთულე:
სახალისო


5. გასვლის, ლაშქრობის ღირებულება
თითო კაცზე 3 ლარი

6. მონაწილეთა რაოდენობა და ორგანიზატორი
11 ადამიანი ვიყავით
ორგანიზატორი Tamari-ch.

7. უახლოესი დასახლებული პუნქტი
უჯარმა პატარძეული

8. მარშრუტის სიგრძე ტრანსპორტით:
37 კმ ხაშმამდე

9. ფეხით გავლილი მანძილი:
საერთო ჯამში ალბათ 20 კმ მდე


10. სანახავი ღირშესანიშნაობები
კაწარეთის სამება - წმ მარინეს ეკლესია - წმინდა მარიამის სავანე

12. საბანაკე ადგილები:
არსად -
ყველგან ბოროტი კოღოები სახლობენ


13. სასმელი წყალი მარშრუტზე:
სოფელშია

14. საჭირო აღჭურვილობა, რჩევები:
ლასტები -
არა თხილამურები ჯობია

15. გასვლისთვის, ლაშქრობისთვის საუკეთესო დრო
თბილი სეზონი

16. რისკები, საფრთხეები:
კოღო და ტალახი


17) სხვა სანახავი ღირშესანიშნაობები
ხაშმის სამი ეკლესია სოფელში


18. პირობები სხვა და სხვა აქტივობისთვის
კოღოებზე ნადირობა

19. პირობები ფიჭური კავშირგაბმულობისთვის:
ზოგან წყდება


21. რუქა

ჩვენი მარშრუტი აღნიშნულია იისფერი პუნქტირით




22. გასვლის, ლაშქრობის შეფასება 10ბალიანი სისტემით
8 ბალი

23. სასარგებლო რჩევები
ჩემი რჩევაა - წადით ხაშმში სწორედ წვიმის მერე
და სწორედ ლაფიანხევით...
არაჩვეულებრივ სიამოვნებას მიიღებთ..

[qvevri]

"რეგიონში"-- ხაშმის კახეთად გამოცხადებაზე მე თავს შევიკავებდი (თამარ კახელებმა არ გაგიგონ სართიჭალას კახეთად რომ ასაღებ, თორემ ეს შენთვის ბოლო გასვლა იქნება მაგ მიმართულებით)

[Tamari-ch.]

ესე იგი...
შევიკრიბეთ დილით ცხრის ნახევარზე სამგორის მეტროსთან...

წვიმსი მიუხედავად
ბევრი გამოცხადდა დროულად...
Bivrili-ს ჩაეძინა,
ჯნოსისაც...


1) MIRANDA
2) Tamari-ch.
3) tamo4445
4) MIRANDA-ს + დავითი
5) gion
6) tekla-ს + მიშა
7) arcivi9
8 ) limpompo
9) tekla
10) tekla-ს + კოლხი გიო.
11) MIRANDA-ს + დავითი ჯიპით

გავესაუბრეთ მძღოლს მარშრუტზე,
შევუთახმდით უკან დაბრუნებაზე და გავემგზავრეთ ხაშმში...

მძღოლმა ავთომ გვითხრა
კაწრეთის სამებიდან წმინდა მარიამში ლაფიანხევით გადახვალთო..
მოკლე გზააოოო.

ვაი ამ სიმოკლედ...


წავედით სამებასთან..
ნაწილი დავითის ჯიპით ავედით...
მშივიდობით ავედით...
სურათები გადავიღეთ..
მამაომ გვითხრა ლაფიანხევით კი ფეხით გახვალთ,
მაგრამ მანქანი ვერ ივლისო
მანქანა გავუშვით უკან გზით...
ჩვენი კი ფეხით ჩაუყევით ლაფიანხევს..
მაგრამ.....

[Tamari-ch.]

qvevri
ქართლი დავწერო?


ეს ამ წვიმიან დილას შეკრებილი საზოგადოება გასვლის წინ ...

[qvevri]

Tamari-ch.
რუკების "მამა' ხარ და მაგას მე მეკითხები
ნახე რუკაზე და რასაც გული გეტყვის ის დაწერე, მაგ საქმეში მე ნუ გამრევ დაძმობას....

[Tamari-ch.]

ხაშმიდან სამებისკენ გზა იყოფა ბლოკპოსტიდან ორიოდე კილომეტრში

გზის გასაყართან
სადაც მარჯვენა გზა მიდის სამების ეკლესიასთან
და მარცხენა კი წმ მარიამის სავანესთან

მარჯვნიც გორაკზე შეამჩნევთ დიდი თეთრს ჯვარს
და ნანგრევებს

[Tamari-ch.]

რასაც გული გეტყვის ის დაწერე, მაგ საქმეში მე ნუ გამრევ დაძმობას....

ჰოდა დავწერე უკვე
და გამოვაცხადე ხაშმის ავტონომია


ეს ნანგრევები ადგილობრივების გადმოცემით
წმ მარინეს ეკლესიაა

[Tamari-ch.]

ეკლესია მთლიანად დანგრეულია

მხოლოდ კედლებიღაა შემორჩენილი

[Archil]

ჯიპი ვერ მივა?

[Tamari-ch.]

Archil
მივა - რავა არ მივა!!!

და ჩვენ რამ გადაგვრია
არ ვიცი...

რად წამოვედით ტალახიანი სლალომით -
ვერაფრით ვხვდები ახლა ..
ალბათ იმიტომ რომ ეს ლაშქრობა განსაკუთრებული გამოსულიყო

[ლეონტი]

ტალახები სამკურნალოა?

[qvevri]

ტალახები სამკურნალოა?

ფეხის მუსკულატურისათვის სამკურნალოა, ასევე თირკმელებიდსა და გუსისხლძარღვთათვის,და თუ არ მოგარჩინა მიწასთან სიახლოვეს მაინ მიეჩვევი სხვა თუ არაფერი.

[Tamari-ch.]

ტალახები სამკურნალოა?

გულის კაეშანს უხდება
მხიარულ ხასიათზე გაყენებს
და ბავშვობა გახსენდება...



საერთოდ, დღეს როცა ხაშმის მიწას დავადგი ფეხი სარეისო სამარშრუტოდან პირველად
ტალახი და ერთი ხაშმელი ბიძა შემოგვეგება -

პირველი რაც გვითხრა
ტალახი იცისო ჩვენკენ

მგელი მეთქი ?? - ვიკითხე -
ოოოო!!! მგლები ოხრადააოოო.
ფრთხილად იყავით არ შემოგაღამდეთო...

ეს მინდოდა კიდევ?
ეს გაფრთხილება ჩამებეჭდა ეგრევე...


მოკლედ წმ მარინეს ეკლესიის ნახვის მერე
დავადექით კაწრეთისკენ გზას...
ნაწილი ავედით მანქანით -
უმეტესობას ფეხით მოუნდა სიარული.
კარვული ჩვევაა..

კაწრეთის სამება ულამაზესი კომპლექსია

[Tamari-ch.]

მონასტერში ერთო ბომრბორა ცუგა შემოგვეგება
და იქაური მამაო...

დავათვალიერეთ
დავისვენეთ

ახლა დავდებ იქაურ ფრესკებს...

და მიხვდებით რა სიამოვნებაა იქ ყოფნა..

ცოტა კოღოზოზავრები მიშლიდნენ ხელს გადაღებას.
როგორია - გაუნძრევლად უნდა გეჭიროს ფოტოაპარატი,
სანამ განათება დაიტენება,
ამ დროს ჩაიწუილებს მესერშმიტი შენს ყურთან,
სარგებლობს შენი უმოძრაობით ვერაგი კოღო და გრძნობ როგორ
გესობა კანში თავისი მახვილი ნისკარტით...






ხაშმი - სოფელი საგარეჯოს მუნიციპალიტეტში. მდებარეობს გომბორის ქედის სამხრეთ-დასავლეთ კალთაზე. მდინარე ივრის მარცხენა მხარეს. საკრებულოს ცენტრი. ზღვის დონიდან 770 მეტრი საგარეჯოდან 14 კილომეტრი. სოფლიდან 10 კილომეტრზე აღმართულია V საუკუნის დასასრულისა და VI საუკუნის დასაწყისის სამების ეკლესია.
სოფ. ხაშმი შუა საუკუნეებში იწოდებოდა კაწარეთის სახელწოდებით. XVIII საუკუნის პირველ ნახევრამდე ხაშმის ს ა მ ე ბ ა ისტორიულ წყაროებში მოხსენიებულია კაწარეთის სახელწოდებით. საისტორიო მწერლობაში კაწარეთი პირველად იხსენიება ისტორიულ თხზულებაში ,,მოქცევაი ქართლისაი". იმ ადგილას სადაც ლაპარაკია წ მ ი ნ დ ა ნ ი ნ ო ს მოღვაწეობაზე, მემატიანე ბრძანებს ,,და ნ ი ნ ო შთავიდა კხოელთა და დადგა კაწარეთს: მონათლნა კხოელნი და სოჯნი. იგივეა ნათქვამი ,,ქართლის ცხოვრებაში": ,,ხოლო წმინდა ნინო ჩავიდა კახეთსა და დადგა კაწარეთს და მოაქცივნა იგინიცა

ხაშმის სამება იწოდებოდა კაწარეთად. გადმოცემით კაწარეთის ეკლესია აშენებულია ვ ა ხ ტ ა ნ გ გ ო რ გ ა ს ლ ი ს მიერ. ილია ჯაში გვამცნობს ამ გადმოცემას: ვ ა ხ ტ ა ნ გ გ ო რ გ ა ს ა ლ ი თავისი ერთ-ერთი ლაშქრობის დროს მთიელთა წინააღმდეგ, გაჩერდა ღამის სათევად სწორედ იმ ადგილას, სადაც ახლა ს ა მ ე ბ ა დგას. კეთილმორწმუნე მეფემ, მისი თანამძროლთა დასწრებით, მისცა ღმერთს დიდებული აღთქმა, თუ ვინიცობაა დაამარცხოს მტერი და მშვიდობიანათ დაბრუნდეს ლაშქრობიდან, სადგომის ადგილას ააგოს ეკლესია წ მ ი ნ დ ა ს ა მ ე ბ ი ს სახელზე. ვახტანგმა გაიმარჯვა მთიულებზე და თანახმად პირობისა, მალე ეკლესიაც ააშენა

ხაშმის სამების ეკლესია - ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი საგარეჯოს მუნიციპალიტეტის სოფელ ხაშმში. მიეკუთვნება V-VI საუკუნეების მიჯნას. ადრე მას კაწარეთის სამებას უწოდებდნენ. ეკლესიას გარს უვლის ქვის გალავანი, შესასვლელი გალავანს შიგნით ჩართული საცხოვრებელი კოშკიდან აქვს. გალავნის შიგნით არის აგრეთვე ეპისკოპოსის სასახლე, სამრეკლო და მარანი. ეკლესია ბაზილიკის ტიპის გეგმით წაგრძელებული სწორკუთხა ნაგებობაა. შესასვლელი სამი მხრიდან აქვს. ინტერიერი სვეტების 4 წყვილით 3 ნავად არის გაყოფილი. აფსიდით დასრულებული შუა ნავის ორივე მხარეს, მთელ სიგრძეზე, სვეტებზე ამოყვანილია 5-5 თაღი. საშენ მასალად გამოყენებულია ოდნავ გათლილი ნატეხი და რიყის ქვა, თაღებისათვის - სუფდად გათლილი ქვის კვადრები. აფსიდი და თაღები ნალისებრი ფორმისაა. შიგნით მოხატულია. გარედან შემოსილია მომწვანო-მოვარდისფრო ქვიშაქვის კვადრებით. აღმოსავლეთ ფასადზე, შუა სარკმლის თავზე, დიდი ქვის ჯვარია გამოყვანილი. ეკლესია რამდენჯერმე საფუძვლიანად არის გადაკეთებული.

[Tamari-ch.]