ეს უნდა ვნახო!
Posted: 14 ივნ 2009, 12:40
ხიზაბავრა - სოფელი ასპინძის რაიონში
ხიზაბავრა ერთ-ერთი უძველესი და მდიდარი წარსულის მქონე სოფელია სამხრეთ საქართველოში. მოძიებული არქეოლოგიური მასალებით სოფლის ხანდაზმულობა განისაზღვრება ენეოლით-ადრე ბრინჯაოს ხანით (ძვ. წ. აღ-ის V-IV ათასწლეულებით). სოფლის სახელწოდება, ლეგენდის მიხედვით, მიღებულია ორი სოფლის სახელის – ხიზისა და ბავრის შეერთებით. დღეისათვის ხიზა ნასოფლარია, ხოლო სოფელი უშუალოდ ბავრის ტერიტორიაზეა გაშენებული.
სოფელს მრავალი ღირსშესანიშნაობა გააჩნია. კერძოდ აღსანიშნავია მიწისქვეშა გვირაბები, “რომლებიც ემსახურებოდა მოსახლეობას თავდაცვაში მტრის თავდასხმის დროს. საქართველოში ასეთ ნაგებობას “დარანი” ჰქვია” . დარნებთან დაკავშირებით მრავალმა საინტერესო ლეგენდამ მოაღწია ჩვენამდე.
ხიზაბავრის ტერიტორიაზე (სამხრეთით ქვავნარში) მდებარეობს ბუნებრივი “საცივი”, სადაც გვიან ზაფხულამდე ინახება ყინული და თოვლი, რომელსაც სამკურნალო და სამეურნეო საქმიანობის მიზნით გამოიყენებდნენ.
უნდა აღინიშნოს, რომ ხიზაბავრას უკავშირდება მრავალი ისტორიული მოვლენა. კერძოდ, სომეხი ისტორიკოსის ასოღიკის ცნობით 841 წელს ტაო-კლარჯეთის (ქართული სამეფო) მეფემ აშოტ კუროპალატმა სასტიკად დაამარცხა არაბი სარდალი ხალილა ხოზაბირში (ხიზაბავრაში). მოგვიანებით კი მეფე ერეკლე II-მ ასპინძის ბრძოლაში (1770 წ. 20 აპრილი) გამარჯვების პარაკლისი ხიზაბავრის ეკლესიაში გადაიხადა, ხიზაბავრელებმა კი დიდი ნადიმი გაუმართეს მეფეს.
ხიზაბავრა იმითაც არის შესანიშნავი, რომ მის ტერიტორიაზე რამდენიმე ნასოფლარია: ვარანტები, ხიზა, გომი, ოსპანაური, სადაც დღემდეა შემორჩენილი ეკლესიათა ნანგრევები. საერთოდ, უნდა აღინიშნოს, რომ სოფლის ტერიტორიაზე მრავალი ისტორიული ძეგლი მდებარეობს: ობოლეთის ეკლესია (სოფლიდან 7-8 კმ-ის დაშორებით) იგი X-XI საუკუნეებით თარიღდება. თვით სოფელში არის XIII საუკუნის, ლაშა-გიორგის დროინდელი “ღართის” ეკლესია. სოფელს ჰქონდა თავისი ციხე, რომელიც XX საუკუნემდე არსებობდა.
ხიზაბავრა ერთ-ერთი უძველესი და მდიდარი წარსულის მქონე სოფელია სამხრეთ საქართველოში. მოძიებული არქეოლოგიური მასალებით სოფლის ხანდაზმულობა განისაზღვრება ენეოლით-ადრე ბრინჯაოს ხანით (ძვ. წ. აღ-ის V-IV ათასწლეულებით). სოფლის სახელწოდება, ლეგენდის მიხედვით, მიღებულია ორი სოფლის სახელის – ხიზისა და ბავრის შეერთებით. დღეისათვის ხიზა ნასოფლარია, ხოლო სოფელი უშუალოდ ბავრის ტერიტორიაზეა გაშენებული.
სოფელს მრავალი ღირსშესანიშნაობა გააჩნია. კერძოდ აღსანიშნავია მიწისქვეშა გვირაბები, “რომლებიც ემსახურებოდა მოსახლეობას თავდაცვაში მტრის თავდასხმის დროს. საქართველოში ასეთ ნაგებობას “დარანი” ჰქვია” . დარნებთან დაკავშირებით მრავალმა საინტერესო ლეგენდამ მოაღწია ჩვენამდე.
ხიზაბავრის ტერიტორიაზე (სამხრეთით ქვავნარში) მდებარეობს ბუნებრივი “საცივი”, სადაც გვიან ზაფხულამდე ინახება ყინული და თოვლი, რომელსაც სამკურნალო და სამეურნეო საქმიანობის მიზნით გამოიყენებდნენ.
უნდა აღინიშნოს, რომ ხიზაბავრას უკავშირდება მრავალი ისტორიული მოვლენა. კერძოდ, სომეხი ისტორიკოსის ასოღიკის ცნობით 841 წელს ტაო-კლარჯეთის (ქართული სამეფო) მეფემ აშოტ კუროპალატმა სასტიკად დაამარცხა არაბი სარდალი ხალილა ხოზაბირში (ხიზაბავრაში). მოგვიანებით კი მეფე ერეკლე II-მ ასპინძის ბრძოლაში (1770 წ. 20 აპრილი) გამარჯვების პარაკლისი ხიზაბავრის ეკლესიაში გადაიხადა, ხიზაბავრელებმა კი დიდი ნადიმი გაუმართეს მეფეს.
ხიზაბავრა იმითაც არის შესანიშნავი, რომ მის ტერიტორიაზე რამდენიმე ნასოფლარია: ვარანტები, ხიზა, გომი, ოსპანაური, სადაც დღემდეა შემორჩენილი ეკლესიათა ნანგრევები. საერთოდ, უნდა აღინიშნოს, რომ სოფლის ტერიტორიაზე მრავალი ისტორიული ძეგლი მდებარეობს: ობოლეთის ეკლესია (სოფლიდან 7-8 კმ-ის დაშორებით) იგი X-XI საუკუნეებით თარიღდება. თვით სოფელში არის XIII საუკუნის, ლაშა-გიორგის დროინდელი “ღართის” ეკლესია. სოფელს ჰქონდა თავისი ციხე, რომელიც XX საუკუნემდე არსებობდა.
